FSFE/fsfe-website
26
32
Fork 92
Code Issues 65 Pull Requests 10 Wiki Activity

initial translation

Browse Source 
svn path=/trunk/; revision=6027
This commit is contained in:
jeroen
2006-01-29 22:04:59 +00:00
parent 8f9c3449c7
commit b8c0db342f
1 changed files with 307 additions and 0 deletions
Download Patch File Download Diff File Expand all files Collapse all files

307
projects/wsis/wsis-and-software.nl.xhtml Normal file
View File

@@ -0,0 +1,307 @@
<?xml version="1.0" encoding="utf-8" ?>
<html>
<head>
<title>WSIS en de uitdagingen voor software</title>
</head>
<body>
<center>
<h1>WSIS en de uitdagingen van software</h1>
<h3>
<a href="/about/greve/greve.html">Georg C.F. Greve</a><br />
voorzitter van de Free Software Foundation Europa (FSFE)
</h3>
</center>
<br />
<h3>Inleiding: De rol van software in onze geïnformatiseerde wereld</h3>
<p>
Software is macht in het hele digitale gebeuren. Of zoals professor
Lawrence Lessig stelde: Code bepaalt wat je kan en niet kan (mag en niet
mag) in de digitale leefwereld, net zoals wetten dat bepalen in je eigen
leefwereld.
</p>
<p>
In het noordelijk halfrond zijn de meeste mensen voor alledaagse zaken,
zoals communicatie en opleidingen, nu reeds in grote mate afhankelijk van
software. In het zuidelijk halfrond is deze afhankelijkheid nog veel lager,
maar dat kan snel veranderen als de projecten voor computeralfabetisering
en logistieke steun het verhoopte effect hebben. De afhankelijkheid zal nog
groter zijn dan in het noorden aangezien ze geen 'verouderde' analoge
infrastructuur hebben om op terug te vallen.
</p>
<p>
De meeste mensen beseffen amper wanneer ze met software aan het werken
zijn. Professor Weizenbaum voorspelde jaren geleden al dat de meerderheid
van de softwaregebruikers nauwelijks of niet beseffen dat ze software
gebruiken, tenzij je ze voor een toestel zet dat overduidelijk een computer
is. De GSM is hier een mooi voorbeeld van. Met de huidige trend om de PC
steeds meer in de huiskamer te integreren als mediacenter zal dit
effect snel toenemen.
</p>
<p>
Software is eigenlijk een verzameling gecodeerde vaardigheden. De mate
waarin je toegang hebt tot die code bepaalt ook je mogelijkheden om te
communiceren met anderen en zelfs je kansen op scholing en werk. Kortom,
de toegankelijkheid van software bepaalt je kansen in de
geïnformatiseerde samenleving.
</p>
<p>
Als specifieke vaardigheden van enkele personen gebundeld worden tot
software, kan de hele gemeenschap taken uitvoeren waarvoor ze eigenlijk
de vaardigheden missen. Een voorbeeld hiervan zijn de
fotobewerkingsprogramma's. Hier is het kennen van enkele symbolen al
voldoende om met een eenvoudige muisklik de meest ingewikkelde Fast Fourier
Transformaties (FFT) uit te voeren.
</p>
<p>
Terwijl veel vragen over software nauw verband houden met de zaken die
besproken werden op de wereldtop over de geïnformatiseerde samenleving
(WSIS), bemoeilijkte de erkenning van de culturele impact van software
vaak de discussies.
</p>
<h3>Het conflict tussen de softwaremodellen</h3>
<p>
In tegenstelling tot de meeste regeringen, die software alleen als een
economisch gegeven bekijken, hebben enkele grote bedrijven de politieke
macht van software ontdekt. Door software hun eigendom te maken krijgen ze
absolute macht over de gebruikers -- particulieren, andere bedrijven en
regeringen -- en kunnen zo bepalen aan welke regels zij zich moeten houden.
</p>
<p>
Niet vrije software blijft altijd onder controle van de licentiegever,
nooit van de gebruiker. Met de hedendaagse wereldwijde netwerken kan de
controle zelfs van op afstand uitgeoefend worden, ongeacht het om
particulieren of regeringen gaat.
</p>
<p>
Deze afhankelijkheid van niet vrije software is zeer besmettelijk..
</p>
<p>
Protocollen worden geheim gehouden en bestaande standaards worden
verbroken. Deze protocollen worden niet geheim gehouden omdat ze
waardevol zijn. Ze halen hun waarde alleen uit het feit dat ze geheim zijn.
Het bedrijf Microsoft heeft duidelijke voorbeelden van beide situaties,
er is de
<a href="/projects/ms-vs-eu/ms-vs-eu.html">Europese kartelzaak</a>
en de
<a
href="http://www.nwfusion.com/news/2000/0511kerberos.html">
aanpassingen aan de Kerberos standaard</a>.
</p>
<p>
Het tegenovergestelde model van de niet vrije software wil die
afhankelijkheid van een eigenaar uitsluiten en alle gebruikers van de
software gelijke rechten geven. Deze rechten worden gedefinieerd door
de volgende vier fundamentele vrijheden: De vrijheid de software te mogen
gebruiken hoe, waar en wanneer men wil. De vrijheid de software te
bestuderen. De vrijheid de software te veranderen. De vrijheid de software
te mogen verdelen zowel in originele als in aangepaste vorm.
</p>
<p>
Dit softwaremodel wordt
<a href="/documents/freesoftware.html">Vrije Software</a> genoemd.
Soms noemt men het "Open Bron", een naam bedacht door marketing
mensen in 1998 om meer risicokapitaal aan te kunnen trekken. Dit begrip
wordt tegenwoordig vaak misbruikt om niet vrij software onder het mom van
Vrije Software te verkopen.
</p>
<p>
Andere veelgebruikte synoniemen zoals "FOSS" -- voor "Free and Open
Source Software" -- en "FLOSS" -- voor "Free, Libre and Open Source
Software" -- zijn letterwoorden die weinig aan de verbeelding overlaten
en op een duidelijke manier mee de ideologie willen verspreiden dat we
van software geen politiek thema moeten maken.
</p>
<p>
Aangezien al de benamingen synoniemen zijn, zullen we voor de
eenduidigheid in dit document steeds de term Vrije Software gebruiken.
</p>
<h3>Vrije Software op WSIS</h3>
<p>
De vrije softwaregroepen werden pas betrokken bij het WSIS tijdens
<a href="/projects/wsis/debriefing-paris.html">
de tussentijdse ontmoeting in Parijs (juni 2003)</a>.
Op dat moment waren de
producenten van niet vrije software er al in geslaagd de politieke
gevolgen van softwarekeuze uit de teksten te weren, door de verschillen
tussen de modellen voor te stellen als een puur technische kwestie.
</p>
<p>
De zaken die verband houden met deze
<a href="/projects/wsis/issues.html">intellectuele verarming,
de gelijke en volledige toegang tot software, kortom alles wat de
digitale culturele technieken betreft</a>,
worden voor het WSIS besproken door de
<a href="http://www.wsis-pct.org">Patents, Copyrights and Trademarks
(PCT) Working Group</a>.
</p>
<p>
Dankzij een gezamenlijke actie van de PCT-groep en enkele regeringen,
vooral de Braziliaanse, is men gestopt met het verwijderen van de
bedenkingen over software uit de documenten. Er is eerder een
omgekeerde trend ontstaan.
</p>
<p>
Deze positieve trend zette zich voort in de daaropvolgende
voorbereidende vergaderingen, waar vrije software, patenten, het
copyright en het handelsmerk de meest controversiële onderwerpen
bleven.
</p>
<p>
Terwijl op de WSIS het debat over
<a href="/projects/wsis/fs.html">het belang van vrije software in
relatie tot de fundamentele belangen van de maatschappij</a> nog in volle
gang was, werd er, na aandringen van de PCT-groep, toch een duidelijke
stelling ingenomen over <a href="/projects/wsis/ps-20030923.html">de
gevolgen van softwarekeuze en die van vrije software in het
bijzonder</a>:
</p>
<p class="indent">
"Software is zowel het medium voor, als de vormgevende structuur van
het hele digitale gebeuren. Het hele informatietijdperk zal erop gebouwd
worden. Alhoewel vrije software slechts werd voorgesteld als een model
voor technische ontwikkeling, is het veel meer dan dat. Het is een model
dat garant moet staan voor gelijke kansen en volledige vrijheid voor
regeringen, economieën en de hele samenleving. Het geeft een realistisch
model dat op alle deelgebieden van de samenleving kan toegepast worden.
Het kan de concurrentie en innovatie van software nieuw leven
inblazen en is de beste garantie om iedereen de kans te geven deel te
nemen aan een welvarende informatie- en kennismaatschappij."
</p>
<p>
Wat later werd
<a href="/projects/wsis/cs-benchmarks-03-11-14.html">vrije software
als essentieel referentiepunt</a> verkozen:
</p>
<p class="indent">
"Software wordt de belangrijkste culturele techniek van het digitale
tijdperk en toegang tot de software zal dan ook bepalen wie wel en niet
kan deelnemen aan de geïnformatiseerde wereld. Vrije Software met zijn
vier principiële vrijheden -- vrij gebruik, vrije studie, recht om de
software te veranderen en recht om hem te verdelen -- wordt een
essentiële bouwsteen voor een versterkende, makkelijk uitbreidbare en
alles omvattende digitale samenleving. We mogen geen enkel softwaremodel
verbieden of tegenwerken, maar moeten wel de Vrij Software promoten voor
de unieke sociale, opvoedkundige, wetenschappelijke, politieke en
economische voordelen en kansen die het ons biedt."
</p>
<p>
Ondanks de massieve steun voor niet vrije software vanuit de industrie
en van verschillende regeringen, vooral die van de V.S. en van
verschillende Europese staten waaronder Groot-Brittanië, bleek het toch
niet langer mogelijk de politieke gevolgen van software te loochenen.
</p>
<p>
In de aangenomen slotverklaring werd zowel in de principeverklaring
(Declaration of principles) als in het actieplan (Plan of action) het
begrip softwaremodel opgenomen. Het actieplan roept alle regeringen op:
<a href="/projects/wsis/debriefing-geneva.html">"De mogelijkheden van de
verschillende softwaremodellen bekend te maken aan alle belanghebbenden
en het onderzoek ernaar te bevorderen."</a>
</p>
<h3>Na de wereldtop</h3>
<p>
Vrije Software kreeg veel politieke aandacht tijdens WSIS, maar terwijl
veel organisaties de principes erkenden, blijven ze niet vrije software
gebruiken. De gevolgen hiervan voor de ontwikkelingslanden is nooit
ernstig onderzocht, maar enkele gevolgen lijken logisch.
</p>
<p>
Organisaties die anderen iets gaan opleggen of aanpraten wat ze zelf niet
gebruiken kan leiden tot grote psychologische schade. Vooral in zuiderse
landen ontstaat snel de indruk dat zij zich moeten tevreden stellen met
enkele broodkruimels. Wat erg is aangezien net het omgekeerde waar is.
</p>
<p>
Het is nog veel erger dat door het gebruiken van niet vrije software
en het promoten ervan in de zuiderse landen, organisaties vaak hun eigen
werk te niet doen.
</p>
<p>
Terwijl ze de zuiderlijke landen proberen te bevrijden van de
afhankelijkheid van het Noorden en hun democratieën te versterken, doen
ze net het omgekeerde. Om de situatie op korte termijn vlug te verbeteren
geven ze oplossingen die nieuwe afhankelijkheden op langere termijn
creëren. Zodat ze ons blijven nodig hebben om vooruit te raken in de
geïnformatiseerde wereld.
</p>
<p>
Dat is waarom Sergio Amadeu da Silveira, voorzitter van het National
Information Technology Institute (ITI) in Brazilië, het niet vrije
softwaremodel graag vergelijkt met de verkoopstechnieken van
drugdealers: het eerste shot is gratis!
</p>
<p>
Alhoewel er sterke vooruitgang geboekt is, blijft er veel werk over voor
alle spelers: de regeringen, de bedrijven en de gemeenschappen. Zoals de
principeverklaring en het actieplan reeds aangeven, moeten ze allen
proberen de politieke, sociale en economische kant van software samen
met de technologische mogelijkheden ervan te evalueren.
</p>
<p>
Om hun politieke onafhankelijkheid en democratische basis te behouden,
zullen regeringen er bewust voor moeten kiezen hun sociale en economische
structuren te versterken met commerciële en niet commerciële Vrije
Software. Bedrijven die gebruik maken van Vrije Software of betrokken
zijn bij de ontwikkeling ervan, zullen uit eigen commercieel belang een
tegengewicht moeten vormen voor de verdedigers van de niet vrije
software. Tenslotte zouden ook alle gemeenschappen vrije software moeten
gebruiken en promoten om hun eigen geloofwaardigheid te behouden.
</p>
<p class="indent">
<strong>Dit artikel verscheen origineel in het Engels in:</strong><br />
ICT Task Force Series 8 (2005):<br />
The World Summit on the Information Society -- Moving from the Past into
the Future.<br />
Opening Statement by Kofi Annan, Preface by Yoshio Utsumi<br />
Edited by Daniel Stauffacher and Wolfgang Kleinwächter
</p>
</body>
<timestamp>$Date$ $Author$</timestamp>
<translator>Rolf Camps</translator>
</html>
<!--
Local Variables: ***
mode: xml ***
End: ***
-->