430 行
14 KiB
HTML
430 行
14 KiB
HTML
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8" ?>
|
|
|
|
<html>
|
|
<head>
|
|
<title>FSFE - Freedom Task Force (FTF)</title>
|
|
<link rel="stylesheet" media="all" href="/style/grid.css" type="text/css" />
|
|
<link rel="stylesheet" media="all" href="ftf.css" type="text/css" />
|
|
</head>
|
|
|
|
<body>
|
|
|
|
<h1>
|
|
FTF: Een juridische structuur opbouwen voor uw Vrije
|
|
Softwareprojecten
|
|
</h1>
|
|
|
|
<localmenu/>
|
|
|
|
<a name="overview"></a>
|
|
<h3>Overzicht</h3>
|
|
|
|
<p>
|
|
In deze gids vindt u enkele praktische tips om uw Vrije
|
|
Softwareproject enigzins formeel te structureren. Dankzij Vrije
|
|
Softwarelicenties kan u het voortbestaan en de coherentie van uw
|
|
projecten verzekeren. Maar er zijn nog wel een aantal andere
|
|
zaken die de duurzaamheid van uw arbeid bepalen. Op langere
|
|
termijn kan u eraan denken om een juridische entiteit op te
|
|
richten, u zou er voor kunnen kiezen om de auteursrechten te
|
|
consolideren of u zou eventueel ook kunnen beslissen om uw werk
|
|
te integreren in een groter project.
|
|
</p>
|
|
|
|
<p>
|
|
Deze gids is geen juridisch advies en is zeker niet geschreven als
|
|
regelgeving. Het is eerder bedoeld als basis voor een opbouwend
|
|
gesprek over het opzetten van formele structuren. Het kan u
|
|
helpen om alles eens op een rijtje te zetten. Met de inzichten
|
|
die u zo vergaart kan u beter voorbereid gaan praten met
|
|
specialisten in deze materie: juristen, adviescentra voor
|
|
burgers of bedrijven en overheidsinstellingen.
|
|
</p>
|
|
|
|
<a name="governance"></a>
|
|
<h3>Projectbeheer</h3>
|
|
|
|
<p>
|
|
Eens een project succesvol blijkt en groeit, staan de
|
|
projectleiders voor de uitdaging om alles te blijven beheren. Op
|
|
dat moment moeten de belangrijkste ontwikkelaars beginnen praten
|
|
over het beheer en zoeken naar de best mogelijke structuur
|
|
daarvoor. Deze discussie leidt meestal naar de keuze
|
|
voor een formele juridische structuur die ook het financieel
|
|
beheer kan ondersteunen.
|
|
</p>
|
|
|
|
<p>
|
|
Er bestaan verschillende formele juridische structuren. Enkele
|
|
voorbeelden:
|
|
</p>
|
|
|
|
<ul>
|
|
<li>Bedrijf</li>
|
|
<li>Non-profit organisatie</li>
|
|
<li>Stichting</li>
|
|
</ul>
|
|
|
|
<p>
|
|
Een formele juridische structuur opzetten is eenvoudiger dan u
|
|
denkt. In veel gevallen hoeft u er slechts een paar uur in te
|
|
investeren en enkele formulieren in te vullen. Uiteindelijk is
|
|
de juiste keuze afhankelijk van de doelen die u stelt.
|
|
</p>
|
|
|
|
<p>
|
|
Wij stellen voor dat u als volgt aan het proces begint:
|
|
</p>
|
|
|
|
<ul>
|
|
<li>
|
|
Beschrijf de doelen van uw project. Niet uw specifieke
|
|
ontwikkelingdoelen, maar eerder het omvattende idee dat aan de
|
|
basis van dit project ligt. Bijvoorbeeld: "Thuisgebruikers
|
|
over heel de wereld moeten films kunnen bekijken en muziek
|
|
beluisteren."</li>
|
|
<li>
|
|
Maak een lijstje van de zaken waaraan zeker voldaan moet
|
|
worden om dit doel te bereiken. Enkele mogelijke voorbeelden:
|
|
<ul>
|
|
<li>
|
|
Een cross-platform client om video en muziek af te
|
|
spelen</li>
|
|
<li>
|
|
Ondersteuning voor internationale talen</li>
|
|
<li>
|
|
Een internationale website om de code te verdelen</li>
|
|
<li>
|
|
Zorgen dat de broncode makkelijk te verkrijgen is</li>
|
|
<li>
|
|
Mensen aantrekken die kunnen helpen bij de
|
|
ontwikkeling</li>
|
|
<li>
|
|
Een formele vertegenwoordiger aanstellen die kan
|
|
onderhandelen met derden</li>
|
|
<li>
|
|
Het project moet de wetten respecteren van de landen
|
|
waar het verdeeld wordt</li>
|
|
</ul></li>
|
|
<li>
|
|
Omschrijf de organisatorische regels die u belangrijk
|
|
vindt. Enkele voorbeelden:
|
|
<ul>
|
|
<li>Ons project moet een meritocratie worden</li>
|
|
<li>
|
|
We moeten de financiële zaken eerlijk kunnen
|
|
beheren</li>
|
|
<li>Wij willen winst maken</li>
|
|
<li>
|
|
Individuele ontwikkelaars mogen geen juridisch risico
|
|
lopen</li>
|
|
<li>
|
|
Het project mag niet afhankelijk zijn van één bepaalde
|
|
persoon en moet kunnen overleven ongeacht wie het project
|
|
verlaat</li>
|
|
<li>
|
|
In welk land woont u (of de meerderheid van de
|
|
ontwikkelaars), is het zinvol om daar ook de juridische
|
|
structuur op te bouwen</li>
|
|
</ul></li>
|
|
</ul>
|
|
|
|
<p>
|
|
Als u de bovenstaande lijst hebt afgewerkt zal u al een vrij
|
|
goed idee hebben over de mogelijkheden en de beperkingen van uw
|
|
project. Dit zou al moeten volstaan om aan het echte werk te
|
|
beginnen. U kan beginnen praten met organisaties zoals de FSFE
|
|
of een advocaat over de volgende stappen.
|
|
</p>
|
|
|
|
<p>
|
|
Tijdens die volgende stappen kan het interessant zijn om aan een
|
|
gekwalificeerd vertegenwoordiger de volgende vragen te stellen:
|
|
</p>
|
|
|
|
<ul>
|
|
<li>
|
|
Op welke wijze beïnvloedt de bedrijfswetgeving in het door u
|
|
gekozen land uw juridisch entiteit? Voorbeelden:
|
|
<ul>
|
|
<li>
|
|
Hoe moeten we de door ons gewenste organisatorische
|
|
structuur aanpassen om te voldoen aan de juridische
|
|
vereisten?</li>
|
|
<li>
|
|
Hoe moeten we risico's en verantwoordelijkheden aanpakken
|
|
bij het oprichten van onze juridische entiteit?</li>
|
|
</ul></li>
|
|
<li>
|
|
Officialiseer de doelen van je project in een
|
|
intentieverklaring, constitutie, bedrijfsplan of
|
|
beleidsdocument</li>
|
|
<li>
|
|
Financiële verantwoordelijkheid, belastingen (indien van
|
|
toepassing)</li>
|
|
</ul>
|
|
|
|
<a name="understanding-copyright"></a>
|
|
<h3>Hoe werkt het auteursrecht</h3>
|
|
|
|
<p>
|
|
Projecten hebben soms geen formele juridische entiteit maar de
|
|
leden van het project hebben een gezamenlijke (alhoewel
|
|
juridisch betwijfelbare) melding van auteursrecht, zoals
|
|
bijvoorbeeld:
|
|
</p>
|
|
|
|
<p><i>"Widgets 1.0 © 2008 Widgets Development Team"</i></p>
|
|
|
|
<p>
|
|
Maar wat is precies het 'team'? Als "Widgets Development Team"
|
|
geen rechtspersoon is (bijvoorbeeld een natuurlijke persoon of
|
|
bedrijf) kan die algemeen gesproken geen auteursrecht hebben.
|
|
</p>
|
|
|
|
<p>
|
|
Het heeft dus meer zin als het auteursrecht toebehoort aan een
|
|
persoon of een formele juridische entiteit. Zoals:
|
|
</p>
|
|
|
|
<ul>
|
|
<li>
|
|
Widgets 1.0 ©2008 Richard M. Sprocketmacher, Robert
|
|
Clockwork</li>
|
|
<li>
|
|
Widgets 1.0 ©2008 Widgets and Sprockets e.V.</li>
|
|
</ul>
|
|
|
|
<p>
|
|
Als u de auteursrechten goed beheert, zal u merken dat sommige
|
|
zaken veel eenvoudiger worden:
|
|
</p>
|
|
|
|
<ul>
|
|
<li>
|
|
U kan het hele project vertegenwoordigen als u praat met
|
|
derden</li>
|
|
<li>
|
|
Men kan de rechten voor het volledige project afdwingen als de
|
|
licentievoorwaarden niet worden nageleeft</li>
|
|
<li>
|
|
U kan makkelijk overschakelen naar een nieuwere versie van de
|
|
licentie die u gebruikt</li>
|
|
</ul>
|
|
|
|
<p>
|
|
Het is ook heel belangrijk om je code goed te beheren. Als je
|
|
niet weet welke licentie bij welke code hoort, kan je in grote
|
|
problemen komen. Even de tijd nemen om de volgende raadgevingen
|
|
te implementeren zal op termijn zeker renderen.
|
|
</p>
|
|
|
|
<ul>
|
|
<li>
|
|
Zorg dat men in elk bronbestand een juiste en volledige
|
|
kennisgeving van het auteursrecht en de licentie opneemt.</li>
|
|
<li>
|
|
Volg de aanbevolen praktijken beschreven door de Vrije
|
|
Softwaregemeenschap voor het labelen van de software: licht de
|
|
gebruikers van de software in over de licentie die van toepassing
|
|
is, maak deze informatie bekend op traditioneel te verwachten
|
|
en nuttige plaatsen zoals het 'COPYING'-bestand, de
|
|
documentatie en de website.</li>
|
|
<li> Voeg een kopie van de licentie(s) die van toepassing
|
|
is(zijn) toe aan het werk. Zo weet men waaraan men zich moet
|
|
houden.</li>
|
|
</ul>
|
|
|
|
<p>
|
|
<i>Lees <a href="http://www.fsf.org/licensing/licenses/gpl-howto.html">FSF's
|
|
guidelines on the GNU licences</a> voor meer tips en trucs.</i>
|
|
</p>
|
|
|
|
<a name="copyright-consolidation"></a>
|
|
<h3>De auteursrechten consolideren</h3>
|
|
|
|
<p>
|
|
Eén van de mogelijke keuzes om uw project te kunnen beheren, is
|
|
het oprichten van een formele juridische entiteit waaraan al de
|
|
auteursrechten van het project kunnen toegewezen worden. Deze
|
|
techniek noemen we het consolideren van de auteursrechten. Wat
|
|
concreet betekent dat alle auteursrechten samen beheerd kunnen
|
|
worden.
|
|
</p>
|
|
|
|
<p>
|
|
Dit wordt meestal bewerkstelligd door middel van een document
|
|
dat het auteursrecht toewijst. Sommige mensen noemen dit liever
|
|
een document dat de exploitatierechten toewijst. Dit soort
|
|
documenten wordt gebruikt door projecten zoals GNU en KDE e.V.
|
|
</p>
|
|
|
|
<p>
|
|
U kan een voorbeeld van zo'n document vinden op FSFE's
|
|
website. Wij publiceren daar
|
|
de <a href="/activities/ftf/fla.html">Fiduciary Licence
|
|
Agreement</a> een document waarmee men het auteursrecht of de
|
|
exclusieve exploitatierechten kan overdagen. Het is zo geschreven
|
|
dat het zowel werkt in het systeem van het gewoonterecht (common
|
|
law) als in het civiele rechtsysteem.
|
|
</p>
|
|
|
|
<p>
|
|
Auteursrechten toewijzen is een ernstige zaak (men draagt
|
|
tenslotte juridische rechten over). Neem contact op met
|
|
juridische adviseurs voor je aan dat proces begint. De
|
|
praktische uitvoering kan verschillen tussen verschillende
|
|
rechtssystemen. Uit voorzorg kan men best een ervaren jurist
|
|
onder de arm nemen zodat men zeker is dat alle toewijzingen en
|
|
licenties juridisch geldig zijn.
|
|
</p>
|
|
|
|
<a name="trademarks"></a>
|
|
<h3>Handelsmerken</h3>
|
|
|
|
<p>
|
|
Het oprichten van een formele entiteit voor Vrije
|
|
Softwareprojecten kan helpen bij het controleren en beheren van
|
|
de handelsmerken.
|
|
</p>
|
|
|
|
<p>Handelsmerken zijn nuttig:</p>
|
|
|
|
<ul>
|
|
<li>
|
|
Ze bezorgen je project een identiteit, wat de administratieve
|
|
rompslomp en juridische problemen kan beperken.</li>
|
|
<li>
|
|
Ze voorkomen dat andere projecten met uw project verward
|
|
worden.</li>
|
|
</ul>
|
|
|
|
<p>
|
|
Handelsmerken moeten geregistreerd worden. U kan deze zelfs in
|
|
verschillende rechtsgebieden registreren als uw project
|
|
internationale ambities heeft.
|
|
</p>
|
|
|
|
<p>
|
|
Een formele juridische structuur kan helpen bij het beheren van
|
|
handelsmerken:
|
|
</p>
|
|
|
|
<ul>
|
|
<li>
|
|
Men kan richtlijnen opstellen voor het gebruik van de
|
|
handelsmerken, ook voor het gebruik door de gemeenschap</li>
|
|
<li>
|
|
U kan een vergunning verlenen voor het gebruiken van de
|
|
handelsmerken voor merchandising, sponsoring of
|
|
advertenties</li>
|
|
<li>
|
|
U hebt zo een eenduidig juridisch aanvaardbaar contactpunt
|
|
voor uw handelsmerken</li>
|
|
</ul>
|
|
|
|
<p>
|
|
Handelsmerken zijn juridisch gezien sterke wapens maar je hebt
|
|
ook de plicht om de rechten die ze je geven te vrijwaren. En ze
|
|
verhinderen onder bepaalde voorwaarden dat anderen de door u
|
|
gekozen naam kunnen gebruiken. Door deze redenen nemen
|
|
verschillende projecten ook verschillende standpunten in over het
|
|
beheer van deze rechten.
|
|
</p>
|
|
|
|
<p>
|
|
Controleer de volgende zaken als u handelsmerken wil gebruiken:
|
|
</p>
|
|
|
|
<ul>
|
|
<li>
|
|
Onderzoek of de handelsmerken die u wil gebruiken uniek
|
|
zijn. Het wordt aangeraden om hiervoor beroep te doen op een
|
|
advocaat of juridisch consulent.</li>
|
|
<li>
|
|
Gebruik de juiste aanduidingen (onder andere 'R' of 'TM'
|
|
synbolen) waar nodig</li>
|
|
<li>Hou alles bij in nauwkeurige verslagen</li>
|
|
</ul>
|
|
|
|
<p>
|
|
Het kan nuttig zijn om in een document vast te leggen hoe, waar
|
|
en voor welke doelen de handelsmerken gebruikt kunnen worden
|
|
door derden. Zo kunnen oeverloze discussies en conflicten in het
|
|
project en de gemeenschap in het algemeen vermeden worden. Open
|
|
communicatie is waardevol in de Vrije Softwarewereld. Het is dan ook
|
|
bijzonder belangrijk om uw gemeenschap uitvoerig te consulteren
|
|
voor het bepalen van deze regels.
|
|
</p>
|
|
|
|
<a name="furtherreading"></a>
|
|
<h3>Bijkomende informatie</h3>
|
|
|
|
<p>
|
|
<i>De volgenden publicaties over infrastructurele zaken kunnen
|
|
nuttig zijn als naslagwerk of voor dieper onderzoek. Deze
|
|
documenten kunnen termen bevatten zoals "intellectuele eigendom"
|
|
of "Open Source" welke door de FSFE niet gesteund
|
|
worden. Waarom? Lees even de
|
|
artikelen <a href="http://www.gnu.org/philosophy/not-ipr.html">"Did
|
|
You Say “Intellectual Property”? It's a Seductive Mirage"</a>
|
|
en <a href="http://www.gnu.org/philosophy/open-source-misses-the-point.html">"Why
|
|
“Open Source”misses the point of Free Software"</a>.</i>
|
|
</p>
|
|
|
|
<ul>
|
|
<li>
|
|
Engelfriet, A (2006) <i>Crash course on copyrights</i>
|
|
/ <i>Spoedcursus auteursrecht</i> (Engels,
|
|
nederlands) <a href="http://www.iusmentis.com/copyright/crashcourse/">Online
|
|
versie</a></li>
|
|
<li>
|
|
Fontana, R, et al. (2008) <i>A Legal Issues Primer for Open
|
|
Source and Free Software Projects</i> (SFLC), hoofdstukken 3, 4,
|
|
5 <a href="http://www.softwarefreedom.org/resources/2008/foss-primer.html">Online
|
|
versie</a></li>
|
|
<li>
|
|
Lindberg, Van (2008) <i>Intellectual Property and Open Source:
|
|
A practical guide to protecting code</i> (O'Reilly), hoofdstuk
|
|
14: "Incorporating as a
|
|
non-profit" <a href="http://www.worldcat.org/oclc/213307382">WorldCat
|
|
listing</a></li>
|
|
<li>
|
|
Meeker, Heather J. (2008) <i>The Open Source Alternative:
|
|
Understanding Risks and Leveraging Opportunities</i> (Wiley)
|
|
hoofdstukken 4, 7, 8,
|
|
10 <a href="http://www.worldcat.org/oclc/166873236">WorldCat
|
|
listing</a></li>
|
|
</ul>
|
|
|
|
|
|
<p>Als u meer informatie wil kan u ons contacteren:</p>
|
|
|
|
<ul>
|
|
<li> FSFE's Freedom Task
|
|
Force: <a href="mailto:ftf@fsfeurope.org">ftf@fsfeurope.org</a></li>
|
|
</ul>
|
|
|
|
<h3>Over dit document</h3>
|
|
|
|
<p>Copyright (c) 2009 Graeme West, Shane Coughlan</p>
|
|
|
|
<p>
|
|
Dit document wordt uitgegeven onder
|
|
de <a href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/deed.nl"
|
|
class="external free"
|
|
title="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/"
|
|
rel="nofollow">Creative Commons Naamsvermelding-Geen
|
|
Afgeleide werken 3.0 Unported</a> licentie.
|
|
</p>
|
|
|
|
</body>
|
|
|
|
<timestamp>$Date$ $Author$</timestamp>
|
|
</html>
|
|
<!--
|
|
Local Variables: ***
|
|
mode: xml ***
|
|
End: ***
|
|
-->
|