fsfe-website/news/nl/nl-201709.sq.xhtml

108 lines
12 KiB
HTML

<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
<html newsdate="2017-09-18" type="newsletter">
<head>
<title>Buletini i FSFE-së - shtator 2017</title>
</head>
<body class="newsletter article" microformats="h-entry" id="nl-201709">
<h1 class="p-name">Buletini i FSFE-së - shtator 2017</h1>
<h2 id="publicmoneypubliccode">Para Publike? Kod Publik!</h2>
<p newsteaser="yes">Shërbimet dixhitale të ofruara dhe përdorura nga administratat tonë publike janë pjesë e infrastrukturës kritike të kombeve demokratike të shekullit XXI. Por për shkak të licencave kufizuese mbi software-in, shumë organizma publikë nuk kanë kontroll të plotë mbi infrastrukturën e tyre dixhitale. Edhe pse botimi i software-it të krijuar me para publike nën një licencë të lirë sjell përfitime të mëdha për qeveritë dhe shoqërinë civile, ligjvënësit ende hezitojnë të përmirësojnë legjislacionin në këtë fushë. Ka ardhur koha që ky të ndryshohet. Në FSFE, ne duam legjislacion europian që kërkon medoemos që software-i i financuar me para publike i krijuar për sektorin publik të ofrohet publikisht nën një licencë Software-i të Lirë dhe me Burim të Hapur. Nëse paraja është publike, kështu do të duhej të ishte edhe kodi!</p>
<p>Për të shpënë përpara kërkesën tonë, FSFE-ja nisni një fushatë të re javën e shkuar: <a href="https://fsfe.org/news/2017/news-20170913-01">"Para Publike, Kod Publik"</a>. Fushata shpjegon përmes një <a href="https://publiccode.eu#about">videoje të shkurtër frymëzuese</a> përfitimet e hedhjes në qarkullim nën licenca të lira të software-it të financuar me para publike dhe përmban një <a href="https://publiccode.eu#action">letër të hapur</a> që mund ta nënshkruani. Më tej, fushata dhe letra e hapur do të përdoren në muajt e ardhshëm, deri në zgjedhjet për Parlamentin Europian të 2019-s, për të nxjerrë në pah shembuj të mirë dhe të dëmshëm të zhvillimit të software-it të financuar me para publike dhe ripërdorimit të tij potencial.</p>
<p>Suksesi fillestar ka qenë shumë i madh. Nisja e fushatës u trajtua nga shumë sajte dhe revista lajmesh në Europë. Tani që shkruajmë, Letra e Hapur është nënshkruar tashmë <a href="https://publiccode.eu/#organisations">nga më shumë se 35 ente</a> dhe <a href="https://publiccode.eu/openletter/all-signatures/">më shumë se 5 mijë individë</a>. Politikanë dhe njerëz të tjerë të njohur kanë bërë të ditur përkrahjen e tyre për fushatën, përfshi Edward Snowden-in, president i fondacionit Freedom of the Press Foundation:</p>
<blockquote><p><em><a href="https://twitter.com/Snowden/status/908012039045386240">"Me paranë publike nuk duhet shkruar software të cilin publikut nuk i lejohet ta ndreqë. Nënshkruani letrën, shpëtoni botën: https://publiccode.eu/#action #PublicCode"</a></em></p></blockquote>
<div class="captioned" style="width:80%; margin: 1.5em auto;"><a href="https://publiccode.eu">
<img src="/picturebase/miscellaneous/20170913-snowden-quote-PMPC.png" alt="Eward Snowden on publiccode.eu" /></a>
</div>
<p>Përkraheni edhe ju kodin publik dhe nënshkruani këtu letrën e hapur: <a href="https://publiccode.eu/#action">https://publiccode.eu/#action</a></p>
<h2 id="softwarelicensingbestpractices">FSFE-ia boton Praktikat Më të Mira të Licencimit të Software-it</h2>
<p>Nëse doni që të tjerët të jenë në gjendje të përdorin kodin tuaj, duhet të përfshini me të një licencë dhe, sipas praktikës më të mirë, këtë do të duhej ta bënit në një mënyrë e cila mund të kuptohet si nga njerëzit, ashtu edhe nga kompjuterat. Mjerisht, ka në qarkullim një numër të pafund projektesh dhe copëza software-i, por të cilave u mungon një licencë. Një arsye e mundshme është se t’i bashkëngjitet një licencë software-i - të përshtatshme dhe në një mënyrë që është e kuptueshme - mund të jetë e zorshme. Të garantohet që kompjuteri e kupton licencën tuaj është edhe më e vështirë. </p>
<p>Kjo është arsyeja pse FSFE-ja ka nisur punën për <a href="https://fsfe.org/news/2017/news-20170906-01">ta bërë më të lehtë administrimin e të drejtave të kopjimit dhe licencat në software-in e lirë dhe me burim të hapur</a>. Udhërrëfyesi ynë Praktikat Më të Mira të Licencimit të Software-it do t’ju ndihmojë të përfshini në software-in tuaj shënime licence dhe të drejtash kopjimi ashtu si duhet. Dhe teksa vazhdojmë të peshojmë praktikat më mira, te <a href="https://reuse.software">https://reuse.software/</a> do të gjeni tashmë pak hapa të thjeshtë që duhen kryer për t’i bërë të drejtat e kopjimit dhe licencën e projektit tuaj të kuptueshme më lehtësisht.</p>
<hr />
<p><a href="https://fsfe.org/join/nl2017-09">Ndihmonani të fuqizohemi dhe të sjellim një ndryshim gjatë 2017-s</a></p>
<hr />
<h2 id="whatelsehavewedone">Ç’kemi bërë tjetër? Brenda dhe Jashtë FSFE-së</h2>
<ul>
<li>Direktiva e propozuar Europiane Mbi të Drejta Kopjimi i kufizon të drejtat e zhvilluesve dhe përdoruesve të internetit, duke krijuar pengesa për zhvillimin e kodit burim. Tok me Open Forum Europe, FSFE-ja <a href="https://fsfe.org/news/2017/news-20170908-01">shkroi një dokument </a> për t’i ndihmuar njerëzit të kuptojnë kuadrin e plotë që hyn në lojë, nga këndvështrimi i një zhvilluesi software-i. Më vonë gjatë këtij muaji do të nisim edhe një fushatë, por mund të ndihmoni që tani për shtimin e ndërgjegjësimit përmes ndarjes sa më të gjerë me të tjerët të <a href="https://savecodeshare.eu/">Shpëtoni Ndarjen e Kodit Me të Tjerët</a>.</li>
<li>Drejtori ekzekutiv i FSFE-së, Jonas Öberg, botoi një postim në blog rreth buxhetit vjetor të FSFE-së, <a href="http://blog.jonasoberg.net/where-does-our-money-go/">si janë të strukturuara financat tona, dhe ku shkon paraja</a>. </li>
<li>"Koalition Freies Wissen" ("Koalicioni Për Dije të Lirë") <a href="https://fsfe.org/news/2017/news-20170829-01">krijoi "Digital-O-Mat"</a>, një mjet <em>online</em> për informim të votuesit për zgjedhjet federale gjermane më 24 shtator, 2017. <a href="https://bund.digital-o-mat.de">Digital-O-Mat</a> (në gjermanisht) nxjerr në pah pozicionet e partive mbi tema që lidhen me politika mbi internetin, të tilla si Software-i i Lirë dhe i ndihmon votuesit të gjejnë partinë që u shkon më mirë për shtat në zgjedhjet për parlamentin gjerman. </li>
<li>Ekipi gjerman i FSFE-së u dërgoi pyetjet "Pyetni Kandidatët Tuaj" partive pjesëmarrëse në zgjedhjet federale gjermane dhe <a href="https://fsfe.org/news/2017/news-20170905-01">botoi dhe analizoi përgjigjet e tyre</a>. (Në gjermanisht)</li>
<li>Ekipi i FSFE-së për Holandën qe i pranishëm me një seksion të vetin në Kampin SHA, një kamp jofitimprurës hacker-ësh në Holandë. Përgjatë pesë ditëve, atje u ofrua një hapësirë publike për të diskutuar, takuar, hack-uar, kënduar, dhe për t’u strehuar. FSFE-ja pat organizuar rrjedhën e vet dhe <a href="https://blog.3rik.cc/2017/09/still-freeing-software-anyway/">seksioni ofroi sesione të shumta të vetë-organizuara</a>, nga kori i këngës së Software-it të Lirë e deri te veprimtaria për instalimin e një FreedomBox-i.</li>
<li>Ekipi vendor i FSFE-së për Greqinë mbështeti edicionin e parë të <a href="https://re-publica.com/en/eu17/sessions?location=Thessaloniki">Re:publica-s në Selanik</a>, një konferencë mbi kulturën dixhitale. </li>
<li>Grupi i FSFE-së për Rinin/Majnin qe <a href="https://k7r.eu/fsfe-at-froscon-2017/">i pranishëm me një stendë në Froscon</a>, gjatë konferencës së Software-it të Lirë në Universitetin e Shkencave të Aplikuara të Bonn-Rhein-Sieg-ut, Gjermani. Presidenti i FSFE-së, Matthias Kirschner, mbajti gjithashtu një fjalë rreth <a href="https://media.ccc.de/v/froscon2017-1991-limux_das_ende_eines_leuchtturm-projekts">"Limux: das Ende eines Leuchtturm-Projekts!?"</a>. (Në gjermanisht)</li>
<li>Në prill të këtij viti, Digital Society Institute organizoi një praktikë për të analizuar "Sa i sigurt është software-i i lirë? Historiku i sigurisë së software-it me burim të hapur dhe të lirë." Praktika përfshiu ndihmesë nga Matthias Kirschner dhe është <a href="https://www.esmt.org/sites/default/files/dsi_ipr5_engl-dt.pdf">tani e passhme në anglisht dhe gjermanisht</a>, përfshi rekomandimet për sektorin publik dhe privat.</li>
<li>Jemi të lumtur t’u urojmë mirëseardhjen tre stazhierëve të rinj: Carmen Bianca Bakker, Kristi Progri dhe Erik Da Silva. Nëse jeni të interesuar të bëni një stazh me ne, <a href="https://fsfe.org/contribute/internship">në faqet tona do të gjeni më tepër informacion</a>. </li>
<li>Kemi një artikull të ri në dyqanin <em>online</em> të FSFE-së: <a href="https://fsfe.org/news/2017/news-20170726-01">një grykashkë rozë jodyore</a> me sloganin "I am a fork" qëndisur mbi të. Organike dhe <em>fair trade</em>.</li>
</ul>
<div class="captioned" style="width:80%; margin: 1.5em auto;"><img src="/picturebase/booths/20170807-village-and-team-at-SHA2017-800px.jpg" alt="The FSFE village during SHA Camp 2017 in the Netherlands." />
<footer><p>Seksioni i FSFE-së gjatë SHA Camp 2017 në Holandë.</p></footer>
</div>
<h2 id="donotmissit">S’duhen humbur! Veprimtari së afërmi me FSFE-në</h2>
<p><a href="https://copycamp.pl/en/">CopyCamp në Varshavë</a> do të zhvillohet nga 28 - 29 shtator. CopyCamp është një konferencë që përqendrohet mbi pyetjen se si ndikojnë mbi kulturën, arsimin, shkencën, teknologjinë, dhe Software-in e Lirë të drejtat ekskluzive jomateriale. Matthias Kirschner do të flasë mbi "Limux: humbja e një fari" dhe analistja jonë e politikave Polina Malaja rreth "Reformës së të drejtave të kopjimit në Europë dhe implikimet e saj për zhvillimin software-i në bashkëpunim". Pjesëmarrja në konferencë është pa pagesë, por pjesëmarrësve u kërkohet të <a href="https://copycamp.pl/en/contact/register/">regjistrohen, përpara se të marrin pjesë</a>. Falë Fondacionit të Bashkëpunimit Polako-Gjerman, ka grante udhëtimi për rezidentë gjermanë (jo vetëm për shtetasit), financuar nga Zyra Federale Gjermane e Punëve të Jashtme. </p>
<h2 id="getactive">Hidhuni në Veprim</h2>
<p>Hidhini një sy sajtit tonë <a href="https://publiccode.eu">"Para Publike, Kod Publik"</a> dhe videos për fushatën PPKP dhe tregojuani edhe shokëve tuaj, kolegëve dhe listave të postimeve ku jeni të pajtuar. Kërkojuni gjithashtu atyre të <a href="https://publiccode.eu/openletter/">nënshkruajnë letrën e hapur</a> dhe bëjeni këtë edhe ju vetë. Nëse faqja s’është gati në gjuhën tuaj, <a href="https://git.fsfe.org/pmpc/website/src/master/TRANSLATE.md">ndihmonani në përkthimin e saj</a>.</p>
<h2 id="helpusimproveournewsletter">Ndihmonani të përmirësojmë buletinin tonë</h2>
<p>Nëse ju kap syri diku lajme që mendoni se do të duhej t’i përfshinim, na i dërgoni. Nëse do të donit të na jepnit mendime, na i dërgoni. Adresa është gjithmonë newsletter@fsfe.org. Presim lajme nga ju!</p>
<p>Falënderime për krejt bashkësinë tonë, për krejt <a href="https://fsfe.org/contribute/contribute">vullnetarët</a>, <a href="http://fellowship.fsfe.org/join">përkrahësit</a> dhe <a href="https://fsfe.org/donate/thankgnus">dhuruesit</a> që bëjnë të mundur punën tonë. Dhe falënderime për <a href="https://fsfe.org/contribute/translators/translators">përkthyesit tanë</a>, që u bëjnë të mundur lexuesve tanë ta lexojnë këtë buletin në gjuhën e tyre amtare.</p>
<p>Redaktori juaj,
Erik Albers</p>
<hr />
<p><a href="https://fsfe.org/join/nl2017-09">Ndihmonani të fuqizohemi dhe sjellim një ndryshim gjatë 2017-s</a></p>
<hr />
</body>
<sidebar promo="about-fsfe" />
<date>
<original content="2017-09" />
</date>
<followup>donate</followup>
<tags>
<tag>newsletter</tag>
<tag content="Reuse.Software">reuse</tag>
<tag content="Para Publike, Kod Publik">PMPC</tag>
<tag content="Digital-O-Mat">digitalomat</tag>
<tag content="Save Code Share">savecodeshare</tag>
<tag content="CopyCamp">copycamp</tag>
<tag content="SHA2017">SHA2017</tag>
</tags>
<author id="albers" />
</html>