159 lines
12 KiB
HTML
159 lines
12 KiB
HTML
<?xml version="1.0" encoding="utf-8" ?>
|
||
|
||
<html>
|
||
<head>
|
||
<title>Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού - Τί είναι το Ελεύθερο
|
||
Λογισμικό;</title>
|
||
</head>
|
||
|
||
<body>
|
||
<center>
|
||
<h2>Τί είναι το ελεύθερο λογισμικό;</h2>
|
||
</center>
|
||
|
||
<p class="indent">Το ελεύθερο λογισμικό συνδέεται με την την έννοια της
|
||
ελευθερίας και όχι του κόστους (δωρεάν). Με βάση αυτή την ερμηνεία που
|
||
χρησιμοποιείται από τα μέσα της δεκαετίας του '80, ο πρώτος επίσημος ορισμός
|
||
δημοσιεύτηκε στο GNU's Bulletin, τόμος 1 αρ. 6 [<a name="ref1" href="#1">1</a>],
|
||
τον Ιανουάριο του 1989. Ειδικότερα, τέσσερις μορφές ελευθερίας καθορίζουν [<a
|
||
name="ref2" href="#2">2</a>] το ελεύθερο λογισμικό:</p>
|
||
|
||
<ul>
|
||
<li class="indent"><b>Η ελευθερία χρήσης του προγράμματος, για οποιονδήποτε
|
||
σκοπό.</b>
|
||
<p class="indent"> <em>Επιβάλλοντας περιορισμούς στη χρήση του Ελεύθερου
|
||
Λογισμικού, όπως για παράδειγμα με βάση τη χρονική διάρκεια του ("δοκιμαστική
|
||
περίοδος 30 ημερών", "λήξη άδειας χρήσης την 1η Ιανουαρίου 2004"), το είδος της
|
||
χρήσης ("άδεια χρήσης μόνο για ερευνητικούς και μη εμπορικούς σκοπούς") ή την
|
||
γεωγραφική περιοχή ("αποκλεισμός της χρήσης στην Χ χώρα"), ένα πρόγραμμα
|
||
καθίσταται μη ελεύθερο.</em></p>
|
||
</li>
|
||
|
||
<li class="indent"><b>Η ελευθερία μελέτης του πώς λειτουργεί το πρόγραμμα, καθώς
|
||
και η δυνατότητα τροποποίησής του, από τον χρήστη, ανάλογα με τις ανάγκες
|
||
του.</b>
|
||
<p class="indent"> <em>Επιβάλλοντας νομικούς ή πρακτικούς περιορισμούς στην
|
||
κατανόηση ή τροποποίηση ενός προγράμματος, όπως για παράδειγμα η υποχρέωση
|
||
αγοράς αδειών, υπογράφοντας μη κοινοποιημένες συμφωνίες (αγγλ. Non Disclosure
|
||
Agreement, NDA) ή - στην περίπτωση γλωσσών προγραμματισμού που διαθέτουν
|
||
πολλαπλές αναπαραστάσεις - η μη διάθεση του πλέον συνηθισμένου και κατανοητού
|
||
τρόπου επεξεργασίας του προγράμματος (πηγαίος κώδικας), ένα πρόγραμμα καθίσταται
|
||
ιδιόκτητο (proprietary) και μη ελεύθερο. Χωρίς τη δυνατότητα τροποποίησης ενός
|
||
προγράμματος, οι άνθρωποι παραμένουν στο έλεος ενός μοναδικού
|
||
κατασκευαστή.</em></p>
|
||
</li>
|
||
|
||
<li class="indent"><b>Η ελευθερία αναδιανομής αντιγράφων, προκειμένου να
|
||
βοηθηθεί ο πλησίον σας.</b>
|
||
<p class="indent"> <em>Το λογισμικό μπορεί να αντιγραφεί/διανεμηθεί με
|
||
μηδενικό πρακτικά κόστος. Αν δεν σας επιτρέπεται να δώσετε ένα πρόγραμμα σε ένα
|
||
πρόσωπο που το χρειάζεται, το πρόγραμμα αυτό δεν είναι ελεύθερο. Η διάθεσή του
|
||
μπορεί να γίνει και επί πληρωμής, αν το επιλέξετε.</em></p>
|
||
</li>
|
||
|
||
<li class="indent"><b>Η ελευθερία βελτίωσης του προγράμματος και
|
||
δημόσιας επανέκδοσής του, ώστε όλη η κοινότητα να επωφεληθεί.</b>
|
||
<p class="indent"> <em>Δεν είναι όλοι εξίσου καλοί προγραμματιστές σε όλα τα
|
||
πεδία, ενώ μερικοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν καθόλου να προγραμματίζουν. Αυτή η
|
||
ελευθερία επιτρέπει σε όσους δεν έχουν το χρόνο ή τις ικανότητες να λύσουν ένα
|
||
πρόβλημα, να αποκτήσουν έμμεση πρόσβαση στην τροποποίηση. Αυτό μπορεί να γίνει
|
||
και επί πληρωμής.</em></p>
|
||
</li>
|
||
</ul>
|
||
|
||
<p class="indent">Οι ελευθερίες αυτές είναι δικαιώματα, όχι υποχρεώσεις, αν και
|
||
ο σεβασμός προς αυτές, υπέρ της κοινωνίας, ενδέχεται να υποχρεώσουν το άτομο.
|
||
Κάθε άνθρωπος μπορεί να επιλέξει να μην κάνει χρήση τους, αλλά μπορεί να
|
||
επιλέξει και τη χρήση όλων των ελευθεριών. Ειδικότερα, πρέπει να γίνει κατανοητό
|
||
πως το Ελεύθερο Λογισμικό δεν αποκλείει την εμπορική χρήση. Αν ένα πρόγραμμα δεν
|
||
επιτρέπει την εμπορική χρήση ή την εμπορική διανομή, δεν είναι Ελεύθερο
|
||
Λογισμικό. Πράγματι, ένας αυξανόμενος αριθμός εταιρειών, βασίζουν το
|
||
επιχειρηματικό τους μοντέλο ολοκληρωτικά ή μερικώς, σε Ελεύθερο Λογισμικό,
|
||
μεταξύ αυτών και μερικές από τις μεγαλύτερες κατασκευάστριες ιδιόκτητου
|
||
λογισμικού. Το Ελεύθερο Λογισμικό καθιστά νόμιμη την παροχή βοήθειας ή
|
||
υποστήριξης, δεν την καθιστά απαραίτητη.</p>
|
||
|
||
<h3>Ορολογία</h3>
|
||
<p class="indent">Η αγγλική γλώσσα, είναι ίσως η μοναδική, στην οποία ο όρος
|
||
Ελεύθερο Λογισμικό (Free Software) συγχέεται με τον όρο δωρεάν (free). Σε
|
||
άλλες γλώσσες, αποδίδεται ως "logiciels libre" (Γαλλικά), "software libre"
|
||
(Ισπανικά), "software libero" (Πορτογαλλικά), "Fri Software" (Δανικά) ή με
|
||
οποιονδήποτε άλλο όρο, ο οποίος αποδίδει την έννοια της ελευθερίας.</p>
|
||
|
||
<b>Open source (Ανοιχτός κώδικας)</b>
|
||
<p class="indent">Στις 3 Φεβρουαρίου του 1998, με την ανακοίνωση της Netscape να
|
||
κυκλοφορήσει τον ομώνυμο περιηγητή (browser) ως Ελεύθερο Λογισμικό, μία ομάδα
|
||
ανθρώπων, συναντήθηκε στο Palo Alto της Silicon Valley και πρότεινε το ξεκίνημα
|
||
μίας εκστρατείας μάρκετινγκ για το Ελεύθερο Λογισμικό, χρησιμοποιώντας τον όρο
|
||
"ανοιχτός κώδικας" (open source). Στόχος ήταν η γρήγορη εμπορευματοποίηση του
|
||
Ελεύθερου Λογισμικού και η αποδοχή του από τις εταιρίες και τις κεφαλαιοκρατικές
|
||
επιχειρήσεις της νέας οικονομίας που αναπτυσσόταν. Ως μέσο για το σκοπό αυτό,
|
||
έλαβαν συνειδητά την απόφαση να παραμερίσουν όλα τα μακροχρόνια ζητήματα (όπως
|
||
φιλοσοφικά, ηθικά και κοινωνικά) σχετικά με το Ελεύθερο Λογισμικό, αισθανόμενοι
|
||
πως αυτά θέτουν εμπόδια στην διαδικασία της γρήγορης αποδοχής από την
|
||
οικονομική αγορά. Πρότειναν την εστίαση σε τεχνικά μόνο πλεονεκτήματα. [<a
|
||
name="ref3" href="#3">3</a>]</p>
|
||
|
||
<p class="indent">Αν και συχνά χρησιμοποιείται καλόπιστα από ανθρώπους που
|
||
αναφέρονται στην έννοια του Ελεύθερου Λογισμικού, ο όρος "Ανοιχτός κώδικας" -
|
||
που αρχικά ορίστηκε να σημαίνει ό,τι και το Ελεύθερο Λογισμικό - είναι πλέον
|
||
ευρείας χρήσης. Σήμερα, χρησιμοποιείται τακτικά για οτιδήποτε και μπορεί να
|
||
περιλαμβάνει το Ελεύθερο Λογισμικό μέχρι και το αυστηρά ιδιόκτητο "Governmental
|
||
Security Program" (GSP) της Microsoft. [<a name="ref4" href="#4">4</a>]</p>
|
||
|
||
<b>Libre Software (ελεύθερο λογισμικό)</b>
|
||
<p class="indent"> Όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε να ασχολείται με το
|
||
Ελεύθερο Λογισμικό σε σταθερή βάση, αποφάσισε να αποφύγει την σύγχυση που
|
||
προκαλεί ο όρος Free Software ή την παρανόηση του όρου Open Source,
|
||
υιοθετώντας έναν τρίτο όρο, σε περιστασιακή χρήση από το 1992: "Libre
|
||
Software." Ο όρος αυτός αποδείχθηκε ανθεκτικός απέναντι σε πληθωριστική χρήση
|
||
και χρησιμοποιείται ως ταυτόσημος με τον όρο Free Software. Επομένως, μπορεί να
|
||
αποτελέσει μία λύση για όσους φοβούνται παρανόηση του αγγλικού όρου Free
|
||
Software, σε συνομιλίες τους στα αγγλικά.</p>
|
||
|
||
<h3>Παραπομπές</h3>
|
||
|
||
<p class="footnote">[<a name="1" href="#ref1">1</a>]
|
||
<code class="footnote"><a name="ref2"
|
||
href="http://www.gnu.org/bulletins/bull6.html">http://www.gnu.org/bulletins/bull6.html</a></code>
|
||
</p>
|
||
|
||
<p class="footnote">[<a name="2" href="#ref2">2</a>] Για τον ακριβή ορισμό,
|
||
παρακαλούμε δείτε
|
||
<code class="footnote"><a name="ref4"
|
||
href="http://www.gnu.org/philosophy/free-sw.html">http://www.gnu.org/philosophy/free-sw.html</a></code>
|
||
</p>
|
||
|
||
<p class="footnote">[<a name="3" href="#ref3">3</a>] Ως αναφορά, δείτε
|
||
<!--<code class="footnote"--><a
|
||
name="ref6"
|
||
|
||
href="http://www.opensource.org/advocacy/faq.html">http://www.opensource.org/advocacy/faq.html</a><!--/code-->:
|
||
<em>Πώς σχετίζεται ο "ανοιχτός κώδικας με το "ελεύθερο λογισμικό"; Η
|
||
πρωτοβουλία του ανοιχτού κώδικα είναι ένα μάρκετινγκ για το ελεύθερο λογισμικό.
|
||
Είναι ένα είδος προώθησης του "ελεύθερου λογισμικού" σε πραγματιστική βάση, αντί
|
||
ιδεολογική. Το επικερδές συστατικό δεν έχει αλλάξει, αλλά η στάση και ο
|
||
συμβολισμός έχουν διαφοροποιηθεί.</em></p>
|
||
|
||
<p class="footnote">[<a name="4" href="#ref4">4</a>] Σε αυτό το πρόγραμμα,
|
||
κυβερνήσεις και διακυβερνητικοί οργανισμοί, πληρώνουν σημαντικές αμοιβές σε
|
||
επιφανειακές επιθεωρήσεις ορισμένων τμημάτων του πηγαίου κώδικα των Windows, σε
|
||
εξειδικευμένα κέντρα της Microsoft. Αυτό μπορεί να ενισχύει το "αίσθημα
|
||
ασφάλειας" αλλά ουσιαστικά είναι ανούσιο - ειδικά από την στιγμή που δεν
|
||
γνωρίζουν αν ό,τι έχουν επιθεωρήσει είναι αυτό που διαθέτουν στους υπολογιστές
|
||
τους. Και φυσικά αυτό δεν τους παρέχει καμία ελευθερία.</p>
|
||
|
||
<p>Περισσότερες πληροφορίες για την σημασία του Ελεύθερου Λογισμικού μπορούν να
|
||
βρεθούν <a href="/projects/wsis/fs.html">εδώ</a>.</p>
|
||
|
||
</body>
|
||
|
||
<timestamp>$Date$ $Author$</timestamp>
|
||
<translator>Panos Katsas$</translator>
|
||
</html>
|
||
<!--
|
||
Local Variables: ***
|
||
mode: xml ***
|
||
End: ***
|
||
-->
|