FSFE
/
fsfe-website


								<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>

								<html newsdate="2013-07-03">

								  <head>

								        <title>Zgjedhjet parlamentare në Gjermani: Pozicionet e partive lidhur me Software-in e Lirë</title>

								  </head>


								  <body>

								  <h1>Zgjedhjet parlamentare në Gjermani: Pozicionet e partive lidhur me Software-in e Lirë</h1>


								  <p newsteaser="yes">

								  Sot, Free Software Foundation Europe boton pyetjet e veta lidhur me

								  Software-in e Lirë dhe zgjedhjet, referuar atyre parlamentare gjermane

								  të kësaj vjeshte, që do të zhvillohen më 22 Shtator. Pyetjeve që mbulonin

								  çështje si kontrolli i përdoruesve mbi pajisjet e tyre elektronike,

								  dhënia publikut e programeve të kompjuterave të financuar nga paraja publike,

								  si Software i Lirë, dhe patentat mbi software-in, u janë përgjigjur krejt

								  partitë politike.

								  </p>


								  <p>

								  Nga përgjigjet është e qartë se shumica e partive tani dinë më tepër

								  rreth Software-it të lirë, se sa dinin në të kaluarën. Më poshtë vijon

								  përkthimi -- <a href="/contribute/translators/translators.html">i bërë

								  nga vullnetarë të FSFE-së</a> -- i përmbledhjes së FSFE-së dhe një

								  vlerësim i <strong><a

								  href="/campaigns/askyourcandidates/201309-germany-bundestagswahl.html">krejt

								  përgjigjeve</a></strong>. Për më tepër, FSFE-ja i nxit veprimtarët e

								  Software-it të Lirë t’i përdorin këto pyetje si frymëzim për pyetjet e

								  tyre ndaj kandidatëve në nivel vendor apo federal.

								  </p>


								  <p>

								  Së pari, diçka të pëlqyeshme: SPD, të Gjelbrit dhe partia e Piratëve,

								  Linke dhe Votuesit e Lirë dëshirojnë që software-i e zhvilluar

								  me financim nga administrata publike të jepet për publikun

								  sipas licencash të lira. SPD-ja pohon se "software-i i financuar

								  publikisht do të duhej të ishte i passhëm për publikun e përgjithshëm

								  sa më gjerë të jetë e mundur". Të Gjelbrit në manifestin e tyre kërkojnë

								  hedhjen në qarkullim të programeve të tilla nën trajtën e Software-it

								  të Lirë (shihni <a

								  href="https://wiki.fsfe.org/WahlUndParteiprogrammeDeutschland">përmbledhjen

								  e FSFE-së mbi zgjedhjet në Gjermani dhe manifestet e partive</a>

								  (në Gjermanisht)). Në përgjigjen e tyre ata e përligjin këtë kërkesë

								  me përfitime si "potenciale më të mëdha dhe më të qëndrueshëm novacioni,

								  shtrirjen e zotësisë në përdorimin e software-it, por edhe përparësitë

								  në çështje të sigurisë". Ata kritikojnë vazhdimisht migrimin e

								  Ministrisë së Jashtme prej Software-it të Lirë. Si Partia e Piratëve,

								  ashtu edhe Partia e Majtë, mbrojnë idenë e hedhjes në qarkullim publik

								  të krejt software-it dhe lëndës së financuar nga shteti. FDP-ja nuk e

								  trajton drejtpërdrejt pyetjen, por në përgjithësi pretendon të "marrë në

								  konsideratë si software-in pronësor, ashtu edhe atë të Lirë" për

								  prokurimet publike.

								  </p>


								  <p>

								  CDU-ja nga ana e vet e vë gishtin te "kufizime të ligjit të buxhetit" kur

								  vjen puna për publikimin dhe shpënien përpara të Software-it të Lirë nga

								  administrata publike. Në përgjigjen e tyre, ata i referohen një paragrafi

								  te Bundeshaushaltsordnung (BHO § 63 para. 2).  Qeveria federale megjithatë

								  deklaron sa vijon në dokumentin ligjor shoqërues të

								  the <a

								  href="http://www.cio.bund.de/DE/Architekturen-und-Standards/Migrationsleitfaden-und-Migrationshilfen/migrationsleitfaden_node.html">udhëzimeve mbi migrimin (në Gjermanisht)</a>: Ky

								  paragraf "nuk përbën kufizim për përhapjen e software-it" (f. 41) dhe

								  "në rastin praktikisht më të rëndësishëm, zhvillimin e mëtejshëm të

								  software-it të licencuar sipas GPL-së, një autoritet publik mund të

								  ndajë me palë private pjesët e zhvilluara prej tij, pa kërkuar

								  pagesa licence" (f. 43). Në kontrast me sa më sipër, këto udhëzime

								  nxjerrin në pah një problem te shpërndarja falas për palë private,

								  e cila synon zhvillimin e software-it të ri ose vazhdimin e zhvillimit

								  të software-it jo <em>copyleft</em>. Ia vlen të vihet në dukje se gjatë

								  tetë vjetëve të shkuar në qeverisje, CDU-ja nuk e ka përmirësuar ligjin

								  BHO, nëse e percepton si problematik. Më tej, CDU/CSU deklarojnë se

								  në çdo rast, do të duhej parë "nëse modifikimet e dukshme të software-it

								  do të lejonin të përdorej për qëllime të jashtëligjshme" dhe nëse do të

								  ishte kështu, software-i nuk do të duhej hedhur në qarkullim publik.

								  </p>


								  <p>

								  <a href="https://blogs.fsfe.org/mk/?p=1031">Mospranimi i hedhjes në

								  qarkullim të një versioni GNU/Linux të software-it ElsterFormular për

								  taksat (në Gjermanisht)</a> gjen mungesë të kuptuari, keqardhje dhe

								  kriticizmit nga ana e partive. FDP-ja e vë gishtin te pavarësia nga

								  platformat e versionit të ardhshëm të Elsteronline-it, i cili nuk do

								  të ketë nevojë për Java-n që të xhirojë. Prapëseprapë, atyre u vjen

								  keq që Elsterformular-i nuk është i passhëm në një version të pavarur

								  nga platforma. Votuesit e Lirë e perceptojnë varësinë e tanishme nga

								  platforma si të pakuptueshme nën dritën e sigurisë së sistemit. Varësia

								  nga një kompani e vetme zhvillimi sistemesh operative është e papranueshme

								  për SPD-në dhe ata duan të angazhohen për "të bërë software përkatës edhe

								  për sisteme operative alternative". Të Gjelbrit dëshirojnë të mbrojnë

								  mundësinë e përdorimit të ElsterFormular-it nga përdoruesit e sistemeve

								  operative të Lira. Partia e Majtë e ngre zërin në kriticizmin e vet:

								  "Ofrimi i Elster-Formular-it vetëm për Microsoft Windows dhe mospranimi

								  për të hedhur në qarkullim versione për GNU-Linux dhe Mac OS X nga Bayerisches

								  Landesamt für Steuern (administrata bavareze e taksave), në dorë të të

								  cilës është zhvillimi, është i papranueshëm." Piratët kërkojnë hedhjen në

								  qarkullim publik të software-it – edhe pse mund të jetë me cilësi të dobët –

								  dhe të dokumentimit të tij sipas një licence të Lirë, për t’u lejuar të

								  tjerëve zhvillimin e mëtejshëm të software-it.

								  </p>


								  <p>

								  Të gjitha partitë pajtohen me idenë se autoritetet do të duhej të kërkonin

								  tërë të drejtat (hyrje në kodin burim, të drejtën për zhvillim të mëtejshëm

								  (edhe nga palë të treta), të drejtën për t’ua shpërndarë software-in të

								  tjerëve) kur kontraktojnë zhvillim software-i. FDP-ja pohon: "Kjo krijon

								  pavarësi nga prodhuesi, besueshmëri strategjike dhe liri zgjedhjeje kur

								  përzgjidhet një mundësues shërbimesh." SPD-ja dhe të Gjelbrit i përligjin

								  kryesisht kërkesat e tyre nga këndvështrimi i sigurisë së TI-s. Sipas

								  Linke-s, shteti "duhet të sigurojë maturi mbi mënyrën se si shpërndahet

								  software-i dhe përdorimin e kësaj maturie për interesin e përbashkët".

								  CDU-ja i jep "që në fillim rëndësi të veçantë [...] mundësisë së zhvillimit

								  të mëtejshëm të software-it" në të ardhmen. Piratët dhe të Gjelbrit vënë në

								  dukje që të drejtat e përdorimit qeveritar janë kusht i nevojshëm për

								  publikimin e software-it të administratës publike sipas një licence të Lirë,

								  siç kërkohet prej partive. Votuesit e Lirë deklarojnë që ata do të shihnin

								  mundësinë e vendosjes së gjobave për zyrtarë dhe nëpunës që nënshkruajnë

								  kontrata pa këto të drejta përdoruesi.

								  </p>


								  <p>

								  Të pyetura rreth kontrollit mbi pajisjet celulare, partitë kryesisht

								  përqendrohen në anët e mbrojtjes së të dhënave. SPD-ja sheh "sfida veçanërisht

								  për sa i përket të drejtës së vetë-vendosjes informative". Të Gjelbrit, Linke,

								  Piratët dhe SPD-ja kërkojnë teknologji miqësore ndaj mbrojtjes së të dhënave,

								  si një përmirësim fillestar ("Mbrojtje të dhënash përmes teknologjish"), ndërsa

								  CDU-ja/CSU-ja, FDP-ja dhe Votuesit e Lirë synojnë një edukim më të mirë të

								  qytetarëve për këto çështje. Por partitë nuk i përgjigjen pyetjes rreth

								  të drejtave që do të duhej të kishin përdoruesit mbi software-in e këtyre

								  pajisjeve – pyetje që, për shembull, bëhet nga <a

								   href="/campaigns/android/android.html">fushata FreeYourAndroid.org</a> e FSFE-së.

								  </p>


								    <p>Lidhur me subjektin <a

								    href="/campaigns/generalpurposecomputing/secure-boot-analysis.html">"Nisje

								    e Sigurt"</a> të tëra partitë janë në një mendje: <a

								    href="/news/2012/news-20121120-01.html">Dokumenti i qeverisë

								    federale</a> përmban kërkesa të rëndësishme të cilat ato duan

								    t’i përkrahin dhe sendërtojnë. "Me sendërtimin e Nisjes së Sigurt,

								    zotëruesve të pajisjeve TI u kufizohet mundësia e kontrollit

								    tërësor mbi lëndën dhe zbatimet", shkruan Partia e Majtë. FDP-ja

								    dëshiron të "sigurohet që përdoruesit mund të marrin një vendim mbi

								    pajisjet e tyre duke qenë të informuar", dhe CDU-ja dëshiron të ndjekë

								    këtë çështje në shkallë kombëtare dhe ndërkombëtare. Në përgjigjen e

								    tyre të hollësishme Piratët shkruajnë: "Sistemet të cilët ua pengojnë

								    përdoruesve instalimin e një software-i të dhënë, janë të papranueshme

								    politikisht dhe ekonomikisht. Kjo shpie pashmangshmërisht në promovim

								    oligopolesh ose monopolesh në tregun e software-it. Por më e rëndësishme

								    është rëndësia shoqërore dhe politike e kontrollit mbi sistemet TI [....]".

								    Të Gjelbrit kanë dyshime mbi se si do t’i vërë në jetë direktivat e

								    dokumentit qeveria "me lidhje të thella me shërbimet Microsoft" dhe SPD-ja

								    kërkon një "nismë në shkallë europiane [...] që të lejojë që këto synime

								    të jenë jo vetëm shprehje dëshirash politike, por që  atyre të mos iu

								    ndahen."</p>


								    <p>Me përjashtim të CDU-së dhe Votuesve të Lirë, krejt partitë politike

								    përkrahin licencimin pa pagesë të standardeve. Të Gjelbrit vënë në dukje

								    kërkesën e tyre në <a

								    href="http://www.bundestag.de/internetenquete/">Enquete Kommission

								    "Internet und Digitale Gesellschaft" (EIDG, komisioni i vëzhgimeve

								    lidhur me internetin dhe shoqërinë dixhitale)</a> me të cilën dëshirojnë

								    ta vënë administratën publike nën detyrimin që ta përshpejtojë bërjen e

								    sistemeve të saj TI të ndërveprueshëm dhe jetëgjatë ", që të jenë të

								    pavarur nga interesat e aktorëve individualë të tregut në zhvillimin e

								    mëtejshëm të sistemeve." Kriticizmi për SAGA-n, udhëzimet gjermane për

								    standardet TI në organizmat qeveritare federale, vjen nga Partia e Majtë

								    dhe Piratët. Partia e Majtë nuk sheh te specifikimet pa kufizime dhe

								    pagesa licencash impuls për sendërtim në rritje të Software-it të Lirë.

								    "Mbi këtë lypset vullnet aktiv politik dhe veprim proaktiv i qeverisë

								    federale", thotë Linke. Piratët kritikojnë faktin që formati ODF te SAGA

								    është vetëm një rekomandim, çka shpie në faktin "që formate nga software

								    jo i lirë dhe formate të mbyllur mund të përdoren ende në praktikën

								    administrative." Për këtë arsye, ata e konsiderojnë SAGA thjesht një

								    "tigër prej letre".</p>


								    <p>Për fat të keq CDU-ja nuk sheh ndonjë problem te <a

								    href="/campaigns/pdfreaders/pdfreaders.html">reklamat në sajte të

								    administratës publike</a> për software jo të lirë, për sa kohë që reklama

								    të tilla i shërbejnë përdorshmërisë. Partitë e tjera nuk e pranojnë këtë

								    lloj reklamash, dhe duan t’i parandalojnë ato në të ardhmen. Të Gjelbrit

								    në përgjigjen e tyre i referohen kërkesës së tyre "Reklamat për software

								    pronësor në sajtet e ministrive federale dhe administratës publike"

								    (nr protokolli për versionin në letër 17/8951) në të cilën trajtuan këtë

								    problem, dhe diskutimin vijues mbi këtë subjekt në këshillin e planifikimit

								    TI. Votuesit e Lirë ofruan ndihmën e tyre për zgjidhje në nivel bashkiak.</p>


								    <p>Puna e vazhdueshme e FSFE-së kundër patentave mbi software-in jep

								    efekte: Sot krejt partitë në shkallë federale pajtohen me idenë se patentimi

								    i software-it do të duhej kufizuar me efektivitet. Për këtë ato i referohen

								    <a

								    href="/news/2013/news-20130612-01.html">kërkesës nga ana e krejt grupeve

								    parlamentare, të titulluar "Të sigurohet konkurrenca dhe dinamika e risive

								    në sektorin e software-it - kufizoni me efektivitet patentimin e programeve

								    të kompjuterit"</a>.</p>


								  <p>

								  CDU-ja/CSU-ja është përgjithësisht pro përdorimit të "Lojërave Serioze", pra

								  lojërave didaktike me synim parësor dhënien e dijeve në mënyra zbavitëse, në

								  shkolla dhe universitete, dhe ka në mendje dhënien e këtyre lojërave për

								  publikun sipas një licence të Lirë. FDP-ja dëshiron që programimit t’i afrohen

								  më tepër fëmijë dhe që "të bëhet e mundur që ndihmuesit e mësimdhënies, që

								  blihen rishtas, të mund të përdoren në të gjitha platformat". Votuesit e Lirë

								  dëshirojnë të promovojnë Software-in e Lirë në sektorin bashkiak. Të Gjelbrit

								  kërkojnë veçanërisht një praktikë të qëndrueshme prokurimesh për software-in

								  e financuar nga sektori publik, vazhdojnë të kritikojnë hapat prapa, të tillë

								  si <a

								  href="/news/2011/news-20110511-01.html">ai i Ministrisë së Jashtme</a> dhe duan

								  të japin shembulin e mirë duke hedhur në qarkullim për publikun software-in

								  e tyre ("betatext"). Linke e sheh Software-in e Lirë në kontekstin e ekonomisë

								  së pronës së përbashkët dhe përsiat rreth rrugësh financimi të zhvillimit të

								  Software-it të Lirë, p.sh. duke përdorur një pjesë të pagesave për transmetime

								  radio-televizive. SPD-ja dëshiron që së pari të promovojë Software-in e Lirë

								  në administratë. Në komisionin e vëzhgimeve mbi internetin dhe shoqërinë

								  dixhitale (EIDG) partia ka kërkuar që shteti do të duhej "të jepte subvencione

								  për analizën e përdorshmërisë dhe përmirësimin e të qenët miqësor me përdoruesin

								  të projekteve të përzgjedhura".

								  </p>


								    <ul>


								      <li><a href="/campaigns/askyourcandidates/askyourcandidates.html"> Më tepër

								       intervista të lidhura me zgjedhjet</a> të kryera nga Free Software Foundation

								       Europe dhe <a

								       href="/campaigns/btw09/btw09.html"> botime rreth zgjedhjeve të fundit parlamentare

								       gjermane</a>.</li>


								      <li>Referenca ndaj Software-it të Lirë në <a

								       href="https://wiki.fsfe.org/WahlUndParteiprogrammeDeutschland">manifeste

								      partiake dhe zgjedhore në Gjermani (Gjermanisht)</a>.</li>


								    </ul>


								  </body>

								  <tags>

								    <tag>front-page</tag>

								    <tag>askyourcandidates</tag>

								    <tag>de</tag>

								    <tag>bundestagswahl</tag>

								    <tag>politicians</tag>

								    <tag>public administration</tag>

								  </tags>

								  <timestamp></timestamp>

								  <translator>Martin Gollowitzer</translator>

								</html>

								<!--

								Local Variables: ***

								mode: xml ***

								End: ***

								-->