180 lines
9.8 KiB
HTML
180 lines
9.8 KiB
HTML
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8" ?>
|
||
<html newsdate="2018-08-04" type="newsletter">
|
||
|
||
<head>
|
||
<title>Buletini i FSFE-së - Gusht 2015</title>
|
||
</head>
|
||
|
||
<body class="newsletter article" microformats="h-entry" id="nl-201508">
|
||
<h1 class="p-name">Buletini i FSFE-së - Gusht 2015</h1>
|
||
<div class="e-content">
|
||
|
||
<h2>Përgjigje konsultës së BE-së mbi të drejtat e kopjimit, patentat, dhe sekretet tregtare</h2>
|
||
|
||
<p nesteaser="yes">Në fillimet e këtij muaji, FSFE-ja iu përgjigj “Konsultës mbi
|
||
respektimin e pronësisë intelektuale në procedurat e prokurimeve publike”,
|
||
të mbajtur me nismën e Komisionit Europian. Sipas Komisionit, qëllimi fillestar
|
||
i konsultës qe “mbledhja e provave, opinioneve dhe përshtypjeve lidhur me
|
||
respektimin e të drejtave të pronësisë intelektuale dhe sekreteve tregtare
|
||
gjatë procedurave të prokurimit publik”, dhe të shprehej nëse për këtë
|
||
temë ka nevojë për një udhërrëfyes për autoritetet publike.</p>
|
||
|
||
<p>Në përgjigjen tonë, e rivumë gishtin në disa çështje që kanë nevojë
|
||
të trajtohen te tema e përgjithshme e konsultës. Për shembull, lidhur
|
||
me patentat mbi software-in shpjeguam se është e pamundur të prokurohet
|
||
software i cili nuk cenon asnjë patentë, dhe se të drejtat e zotëruesve
|
||
të të drejtave të kopjimit nuk duhet të zhvleftësohen nga patenta palësh
|
||
të treta. Për më tepër, FSFE-ja mbrojti idenë se çdo software i financuar
|
||
me paranë publike do të duhej të publikohej dhe shpërndahej si Software
|
||
i Lirë, si parazgjedhje, që cilido të mund ta përdorë software-in
|
||
për qëllimet e veta dhe kështu të ofrojë shërbime më të mira për autoritetet
|
||
publike.</p>
|
||
|
||
<p>Praktikantja jonë e tanishme, Polina Malaja i përmblodhi përgjigjet tona
|
||
dhe shkroi rreth konsultës në <a
|
||
href="http://blogs.fsfe.org/polina/2015/07/24/fsfe-answers-to-the-consultation-on-copyright-patents-and-trade-secrets-in-public-procurement/">blogun e vet</a>,
|
||
si dhe i hodhi përgjigjet tona te <a
|
||
href="https://wiki.fsfe.org/Free_Software_in_public_procurement">wiki i FSFE-së</a>.</p>
|
||
|
||
<h2>Si t’ia bëjmë me kufizimet në nivel firmware-i</h2>
|
||
|
||
<p>Synimi i FSFE-së është t’u sigurojë atyre që zotërojnë pajisje TI të kenë gjithnjë kontrollin mbi to, dhe vetëm ata. Gjatë viteve të fundit ky parim themelor është goditur nga
|
||
zhvillime të tilla si <a
|
||
href="/campaigns/generalpurposecomputing/secure-boot-analysis.html">UEFI
|
||
“Secure Boot”</a>, ose BIOS pronësorë. Këtu bëhet fjalë për software të shkallës
|
||
së ulët që xhiron sapo ndizni kompjuterin tuaj. Ky gatit hardware-in dhe mund
|
||
të hartohet i tillë që t’ua pengojë përdoruesve instalimin e software-it që
|
||
nuk është “autorizuar” nga prodhuesi. Ky fakt qe gjithashtu një nga temat në <a
|
||
href="https://dot.kde.org/2015/07/25/akademy-talks-day-1">fjalën e redaktorit
|
||
tuaj</a> të mbajtur në Akademy-në e këtij viti në Korunja të Spanjës, ku jepen
|
||
disa ide se si mund të shmangen këto kufizime të trupëzuara në produkt.</p>
|
||
|
||
<p>Një nga rrugët për t’iu kundërvënë këtyre zhvillimeve është pasja e firmware-i
|
||
alternativ nisjeje.
|
||
Ka disa mënyra për të zëvendësuar firmware-in pronësor të trupëzuar në produkt me
|
||
të ngjashëm të lirë. Anëtari ynë shok, Kevin Keijzer, shpjegon me hollësi se si <a
|
||
href="http://blogs.fsfe.org/the_unconventional/2015/06/08/setting-up-a-beaglebone-black-to-flash-coreboot/">"të rregullohet një Beaglebone Black për të instaluar në të Coreboot"</a>, dhe se si <a
|
||
href="https://blogs.fsfe.org/the_unconventional/2015/06/06/libreboot-x200-raspberry-pi/">"të hidhet
|
||
Libreboot në një Lenovo X200 me Raspberry Pi"</a>. Një tjetër anëtar shok, André
|
||
Ockers, shpjegon në blogun e tij se si kaloi një <a
|
||
href="https://blogs.fsfe.org/ao/2015/05/29/how-i-got-a-thinkpad-t60p-coreboot-gnu-linux-libre-trisquel-laptop/">Thinkpad
|
||
T60p në Trisquel dhe Libreboot</a>.</p>
|
||
|
||
<p>Veç punës për firmware alternativ dhe të lirë nisjesh, na duhet edhe
|
||
të shohim më tej në perspektivë. Na duhet të mendojmë se si t’i shtrijmë
|
||
idetë e Software-it të Lirë te hardware-i. Richard Stallman-i shkroi rreth kësaj
|
||
në artikullin e tij <a
|
||
href="http://www.wired.com/2015/03/need-free-digital-hardware-designs/">"Why
|
||
we need free digital hardware designs"</a>.</p>
|
||
|
||
<h2>Diçka krejt tjetër</h2>
|
||
|
||
<ul>
|
||
|
||
<li>Më 24-26 korrik, FSFE-ja mbajti në Esen Mbledhjen e Bashkërenduesve Europianë
|
||
për 2015-n (ECM15). Mes mjaft temave, bashkërenduesit tanë diskutuan mbi strategjinë,
|
||
mbi një propozim për ristrukturim të bashkësisë dhe ndërlidhjeve të FSFE-së, si dhe
|
||
mbi shtypin tonë dhe punën me fushatat. Për më tepër hollësi, ju lutemi, <a
|
||
href="https://blogs.fsfe.org/eal/2015/07/30/european-coordinators-meeting-2015/">lexoni
|
||
postimin te blogu i Erik Albers-it</a>.</li>
|
||
|
||
<li>Ekipi i FSFE-së për arsimin <a
|
||
href="http://fsfe.org/activities/education/education.html">përditësoi
|
||
sajtin e vet</a>. Hidhini një sy, na jepni përshtypjet, ose më mirë akoma: bëhuni
|
||
pjesë e ekipit tonë të arsimit që të promovoni përdorimin e Software-it të Lirë
|
||
në shkolla dhe universitete.</li>
|
||
|
||
<li>Redaktorit tuaj i morën një intervistë para fillimit të punimeve të
|
||
Akademy-së. Intervista gjendet te <a
|
||
href="https://dot.kde.org/2015/07/15/akademy-2015-keynote-matthias-kirschner">sajti
|
||
i KDE-së</a>. Në të mbulohen pyetje rreth shpërndarjes së parë GNU/Linux
|
||
të përdorur nga redaktori juaj, pse studioi politikë dhe administrim, si
|
||
u përzie me FSFE-në, si lidhet përparimi i shoqërisë me Software-in e Lirë,
|
||
si dhe për përfshirjen e tij në seminare mbi ndihmën e parë për kafshë
|
||
të egra. (Victorhck <a
|
||
href="https://victorhckinthefreeworld.wordpress.com/2015/07/18/entrevista-a-matthias-kirschner-vicepresidente-de-la-fsfe-que-dara-una-charla-en-akademy/">e përktheu intervistën në spanjisht</a>.)</li>
|
||
|
||
<li>Komisioni Europian <a
|
||
href="https://joinup.ec.europa.eu/node/144375">hodhi në qarkullim si
|
||
Software të Lirë programin LEOS për përpunim tekstesh ligjorë </a>. Ky
|
||
mund të përdoret për të hartuar dhe përpunuar automatikisht tekste
|
||
ligjorë. Deri tani software-i mbulon tekste ligjorë të prodhuar
|
||
nga KE-ja, por mund të zgjerohet për të mbuluar procese të tjera ligjvënieje.</li>
|
||
|
||
<li>Dy zhvillime të mbara në Francë: Nga njëra anë, qeveria frënge ka hedhur
|
||
në qarkullim <a href="https://joinup.ec.europa.eu/node/144729">gjedhe</a> për
|
||
përdorim nga nëpunës prokurimesh kur kërkohen zgjidhje TKI me bazë software-in
|
||
e lirë. Gjedhet përfshijnë klauzolat e prokurimit të Software-it të Lirë që
|
||
i detyrojnë zhvilluesit të sistemojnë kodin që kontribuojnë. Në anën tjetër,
|
||
Franca kërkon nga administrata e vet publike t’i japë përparësi ODF-së kundrejt
|
||
formatit OOXML të Microsoft-it (shihni <a
|
||
href="http://www.theregister.co.uk/2015/07/22/french_government_computer_agency_recommends_giving_microsoft_le_boot/">një
|
||
artikull te Register</a>).</li>
|
||
|
||
<li>Më 3 Tetor 2015, FSF-ja kremton në Boston ditëlindjen e 30-të.
|
||
Kjo do festuar. Si organizmi vëlla i tyre, ju ftojmë të <a
|
||
href="http://www.fsf.org/news/fsf-invites-the-free-software-community-to-its-30th-birthday-party-on-october-3rd-2015">organizoni
|
||
festa të vockla ditëlindje</a> anembanë Europës. Na e bëni të ditur, nëse
|
||
planifikoni diçka, që ta promovojmë kremtimin.</li>
|
||
|
||
<li>Nga <a href="http://planet.fsfe.org">grumbullimet planet</a>:</li>
|
||
|
||
<ul>
|
||
|
||
<li>Riccardo Iaconelli shkroi mbi <a
|
||
href="http://blogs.fsfe.org/ruphy/2015/07/announcing-wikifm/">WikiFM</a>, një
|
||
projekt KDE që synon t’i japë botës dije të lirë dhe të hapur, në formë
|
||
tekstesh shkollore dhe shënimesh leksioni. Projekti është menduar për studentët,
|
||
kërkuesit dhe ata që mësojnë vazhdimisht, me doracakë dhe lëndë që shtrihet
|
||
nga matematika e thjeshtë deri te “Hartim me QML” (i përdorur tashmë nga
|
||
High Energy Physics Software Foundation).</li>
|
||
|
||
<li>Daniel Pocock <a
|
||
href="http://danielpocock.com/recording-live-events-like-a-pro-part-one-audio">shpjegon si</a>
|
||
të regjistrohen veprimtari <em>live</em> duke përdorur celularin tuaj dhe një mikrofon jake.</li>
|
||
|
||
<li>Guido Arnold na njoftoi <a
|
||
href="http://blogs.fsfe.org/guido/2015/07/galicia-introducing-over-50-000-students-to-free-software/">njohjen
|
||
në Galicia të mbi 50 mijë nxënësve me software-in e lirë</a>, dhe mbi një <a
|
||
href="http://blogs.fsfe.org/guido/2015/07/we-dont-use-free-software-we-want-something-that-just-works/">shkollë
|
||
në Spanjë që po kalon në përdorimin e Ubuntu/Linux-it</a> për kompjuterët e saj në klasa dhe zyra.</li>
|
||
|
||
</ul>
|
||
</ul>
|
||
|
||
<h2>Aktivizohuni: Kontribuoni te prodhuesi i sajtit tonë statik</h2>
|
||
|
||
<p>Që prej 2002-it, FSFE-ja, për praninë e vet në internet, përdor një
|
||
prodhues sajti statik . Versioni i parë qe shkruar nga Jonas Öberg, tanimë
|
||
drejtor ekzekutiv i FSFE-së. Muajin e fundit, te sajti provë hodhëm një version
|
||
të përditësuar. Në postimin te blogu i tij, përgjegjësi i sistemit të FSFE-së,
|
||
Paul Hänsch, <a
|
||
href="http://blog.plutz.net/The_FSFE_org_buildscript.html">përmbledh veçoritë
|
||
e reja, dhe kufizimet</a>. Ndaj nëse jeni të interesuar të përmirësoni nga ana
|
||
teknike praninë e FSFE-së në internet, lexojeni atë dhe lidhuni me ekipin tonë
|
||
përkatës.</p>
|
||
|
||
<p>Falënderime për krejt <a href="/contribute/contribute.html">vullnetarët</a>, <a href="http://fellowship.fsfe.org/join">Anëtarët Shokë</a> dhe
|
||
<a href="/donate/thankgnus.html">korporatat dhuruese</a> që bëjnë të mundur punën tonë,<br/>
|
||
<a href="/about/kirschner">Matthias Kirschner </a> - <a href="/index.html">FSFE</a></p>
|
||
</div>
|
||
<!--/e-content-->
|
||
</body>
|
||
|
||
<sidebar promo="about-fsfe" />
|
||
<author id="kirschner" />
|
||
<date>
|
||
<original content="2015-08-04" />
|
||
</date>
|
||
<followup>donate</followup>
|
||
<tags>
|
||
<tag>newsletter</tag>
|
||
</tags>
|
||
|
||
</html>
|
||
<!--
|
||
Local Variables: ***
|
||
mode: xml ***
|
||
End: ***
|
||
-->
|