231 satır
21 KiB
HTML
231 satır
21 KiB
HTML
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8" ?>
|
||
<html>
|
||
<head>
|
||
<title>Τι συνιστά εταιρία Ελεύθερου Λογισμικού; – FSFE</title>
|
||
</head>
|
||
<body>
|
||
<p id="category"><a href="/freesoftware/enterprise/">Ελεύθερο Λογισμικό
|
||
και Επιχειρηματικότητα</a></p>
|
||
<h1>Τι συνιστά εταιρία Ελεύθερου Λογισμικού;</h1>
|
||
|
||
<div id="introduction">
|
||
<p>
|
||
Οι αντιπαραθέσεις για την
|
||
<a href="http://blogs.fsfe.org/greve/?p=251">Ευρωπαϊκή Στρατηγική
|
||
για το Λογισμικό</a> ανέδειξαν πολλά ζητήματα γενικού ενδιαφέροντος,
|
||
αλλά οι αντιπαραθέσεις οι ίδιες δεν γίνεται να αποκαλυφθούν για λόγους
|
||
διαδικαστικής εμπιστευτικότητας. Έτσι, αυτό το άρθρο παίρνει ένα ζήτημα
|
||
και το εξετάζει από μια προσωπική οπτική.
|
||
</p>
|
||
</div>
|
||
|
||
<p>Αν και σήμερα φαίνεται κάπως παρωχημένο, το ερώτημα
|
||
<em>«Πώς κερδίζετε χρήματα με το
|
||
<a href="http://fsfe.org/activities/wipo/fser.en.html">Ελεύθερο Λογισμικό;»</a>
|
||
</em> ήταν πολύ συνηθισμένο μόλις πριν από λίγα χρόνια. Σήμερα, έχει εξελιχθεί
|
||
στο <em>«Ποιες επιτυχημένες επιχειρηματικές στρατηγικές είναι δυνατό να
|
||
εφαρμοστούν με βάση το Ελεύθερο Λογισμικό;»</em></p>
|
||
|
||
<p>Αυτό το ερώτημα είναι ήδη αρκετά πιο εστιασμένο, και αναδείχθηκε
|
||
πολλές φορές κατά τη διάρκεια των συζητήσεων για την Ευρωπαϊκή Στρατηγική
|
||
για το Λογισμικό, με σημεία αναφοράς την αξιοσημείωτη συνεισφορά διαφόρων
|
||
ατόμων, όπως των <a href="http://blogs.the451group.com/opensource/2009/02/23/on-open-source-business-strategies-again/">Matthew
|
||
Aslett</a>,
|
||
<a href="http://carlodaffara.conecta.it/?p=104">Carlo Daffara</a> ή του
|
||
<a href="http://news.cnet.com/8301-13505_3-10168267-16.html">Matt Asay</a>.
|
||
Άλλο ένα πρόσωπο που πρόσφατα επιχείρησε να δώσει μια απάντηση είναι ο
|
||
<a href="http://www.thondomraughts.com/2009/03/making-money-with-free-software.html">Anoop John</a>,
|
||
τον οποίο συνάντησα στην
|
||
<a href="http://blogs.fsfe.org/greve/?p=144">Kerala προ διετίας</a>.</p>
|
||
|
||
<p>Μετά από πολλά χρόνια στο πεδίο, βοηθώντας τους επιχειρηματίες
|
||
να βρουν τα επιχειρηματικά μοντέλα που είναι λειτουργικά για αυτούς,
|
||
συζητώντας το ερώτημα για τις εταιρίες Ελεύθερου Λογισμικού, και την
|
||
ποικιλομορφία μιας κοινότητας που είναι ταυτόχρονα και με εμπορικά
|
||
ενδιαφέροντα και χωρίς, ανέπτυξα κάποιες σκέψεις τις οποίες θα ήθελα να
|
||
μοιραστώ.</p>
|
||
|
||
<h2>Σημείο 1: Σκεφτείτε καθαρά</h2>
|
||
|
||
<p>Προκειμένου να αναπτύξετε επιχειρηματικές στρατηγικές, είναι κατ' αρχήν
|
||
απαραίτητο να έχετε μια σαφή κατανόηση των διαφορετικών πτυχών των επιδιώξεών
|
||
σας. Δυστυχώς δεν διευκολύνεστε από το δημοφιλές σπορ της διφορούμενης χρήσης
|
||
ορισμένων όρων για θεμελιακά διαφορετικές έννοιες και ζητήματα, π.χ. ο
|
||
«Ανοικτός Κώδικας» χρησιμοποιείται για ένα μοντέλο λογισμικού, ένα μοντέλο
|
||
ανάπτυξης ή ένα επιχειρηματικό μοντέλο.</p>
|
||
|
||
<p>Αυτά τα μοντέλα είναι μεταξύ τους ανεξάρτητα και όπως οι τρεις άξονες
|
||
ενός τρισδιάστατου συστήματος συντεταγμένων, οι αντίστοιχοι διαφοροποιητές
|
||
τους είναι ως προς τον <strong>έλεγχο</strong> (μοντέλο λογισμικού), τη
|
||
<strong>συνεργασία</strong> (μοντέλο ανάπτυξης) και τα <strong>έσοδα</strong>
|
||
(επιχειρηματικό μοντέλο).</p>
|
||
|
||
<ul>
|
||
<li>Ο άξονας για το <strong>μοντέλο λογισμικού</strong> είναι αυτός που
|
||
συζητείται συχνότερα. Από τη μια πλευρά είναι το ιδιοκτησιακό λογισμικό,
|
||
με το οποίο ο προμηθευτής διατηρεί τον πλήρη έλεγχο πάνω στο λογισμικό
|
||
και ο χρήστης λαμβάνει ένα περιορισμένο δικαίωμα χρήσης μέσα από μια άδεια,
|
||
η οποία παρέχεται υπό ορισμένες συνθήκες. Από την άλλη πλευρά υπάρχει το
|
||
Ελεύθερο Λογισμικό, το οποίο παρέχει στον χρήστη πρωτοφανή έλεγχο στο
|
||
λογισμικό που διαθέτει μέσα από μια εκ προοιμίου (ex-ante) παραχώρηση
|
||
αμετάκλητων και οικουμενικών δικαιωμάτων να χρησιμοποιεί, να μελετά,
|
||
να τροποποιεί και να διανέμει το λογισμικό.</li>
|
||
|
||
<li>Ο άξονας του <strong>αναπτυξιακού μοντέλου</strong> περιγράφει
|
||
τα όρια της συνεργασίας, τα οποία εκτείνονται από έργα που αναπτύσσει
|
||
ένα μόνο άτομο ή προμηθευτής σε έργα που επιτρέπουν εκτεταμένη παγκόσμια
|
||
συνεργασία. Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από το μοντέλο λογισμικού. Υπάρχει
|
||
ιδιοκτησιακό λογισμικό το οποίο επιτρέπει ευρεία συνεργασία, π.χ. η SAP
|
||
με το πρόγραμμα συνεταίρων της, και έργα Ελεύθερου Λογισμικού τα οποία
|
||
αναπτύσσονται από ένα άτομο ή μία εταιρία με μικρή ή και καθόλου εξωτερική
|
||
εισροή.</li>
|
||
|
||
<li>Ο άξονας του <strong>επιχειρηματικού μοντέλου</strong> περιγράφει
|
||
το είδος του μοντέλου της ροής εσόδων που έχει επιλεγεί για το λογισμικό.
|
||
Επιλεκτικά σε αυτόν τον άξονα συμπεριλαμβάνονται η κατάρτιση, οι υπηρεσίες,
|
||
η ολοκλήρωση, η ανάπτυξη ανά πελάτη, τα συνδρομητικά μοντέλα, τα «πακέτα από
|
||
το ράφι» (“Commercial Off The Shelve”, COTS), το “Software as a Service”
|
||
(SaaS) και άλλα.</li>
|
||
</ul>
|
||
|
||
<p>Αυτοί οι τρεις άξονες διαμορφώνουν τον χώρο μέσα στον οποίο κάθε έργο
|
||
λογισμικού και κάθε προϊόν οποιασδήποτε εταιρίας μπορεί ελεύθερα να έχει θέση.
|
||
Αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι οι συνδυασμοί θα είναι επιτυχείς. Ένα μοντέλο ροής
|
||
εσόδων που βασίζεται σε στρατηγικές κλειδώματος με ταχείς κύκλους αναβάθμισης
|
||
με χρέωση είναι απίθανο να λειτουργήσει με το Ελεύθερο Λογισμικό να είναι το
|
||
μοντέλο λογισμικού. Αυτή η προσέγγιση τυπικά εμφανίζεται στη βάση ενός
|
||
ιδιοκτησιακού μοντέλου λογισμικού για το οποίο το επιχειρηματικό μοντέλο
|
||
προστάζει πλήρη οικονομική συναλλαγή ως μια από τις προϋποθέσεις παραχώρησης
|
||
μιας άδειας χρήσης.</p>
|
||
|
||
<p>Θα πρέπει να τονιστεί ότι η επικάλυψη πιθανών επιχειρηματικών μοντέλων στη
|
||
βάση διαφορετικών μοντέλων λογισμικού είναι πολύ πιο εκτεταμένη από όσο την
|
||
έχουμε αντιληφθεί. Η ex-ante παραχώρηση του μοντέλου του Ελεύθερου Λογισμικού
|
||
γενικά καθιστά αδύνατη την επισύναψη προϋποθέσεων κατά την εκχώρηση της άδειας
|
||
χρήσης, ακόμη και εκείνων που αναφέρονται σε χρηματοοικονομικές συναλλαγές.
|
||
Αλλά είναι πιθανή η εφαρμογή πολύ απλών ροών εσόδων στο επιχειρηματικό μοντέλο
|
||
μέσα από τη σύναψη συμβάσεων, από εμπορικά σήματα ή και από πιστοποίηση.</p>
|
||
|
||
<p>Καθένας από αυτούς τους άξονες εγγυάται ατομική αξιολόγηση και προσεκτικό
|
||
σχεδιασμό για τους στόχους του έργου.</p>
|
||
|
||
<p>Αν για παράδειγμα, ο στόχος είναι η συνεργασία με ανταγωνιστές σε ένα
|
||
μη-διαφοροποιήσιμο συστατικό για την ανεξαρτητοποίηση από ενεδεχόμενο
|
||
μονοπώλιο-προμηθευτή, θα ήταν κατάλληλη η επικέντρωση στη συνεργασία και η
|
||
επιλογή μοντέλου λογισμικού που να περιέχει μια ισχυρή Copyleft άδεια χρήσης.
|
||
Το επιχειρηματικό μοντέλο θα μπορούσε να αγνοηθεί σε αυτήν την περίπτωση,
|
||
καθώς το προσδοκώμενο όφελος της επένδυσης παρουσιάζεται με τη μορφή των
|
||
ωφελημάτων από τη στρατηγική ανεξαρτησία και από το χαμηλότερο κόστος
|
||
αδειοδότησης.</p>
|
||
|
||
<p>Σε άλλη περίπτωση, μια εταιρία θα μπορούσε να επιλέξει ένα στενά
|
||
συνεργατικό κοινοτικό αναπτυξιακό μοντέλο στη βάση μιας ισχυρής Copyleft
|
||
άδειας χρήσης, με ένα μοντέλο ροής εσόδων που να βασίζεται σε έτοιμες
|
||
εμπορικές εκδόσεις που έχουν αξιολογηθεί για την ωριμότητα, τη σταθερότητα
|
||
και την ασφάλεια που παρέχει η εταιρία στους πελάτες της.</p>
|
||
|
||
<p>Το πλήθος των πιθανών συνδυασμών είναι σχεδόν ατελείωτο και οι αποφάσεις
|
||
στις επιλογές θα καθορίσουν τον ξεχωριστό χαρακτήρα, τα ανταγωνιστικά
|
||
πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες της κάθε εταιρίας. Η ξεκάθαρη σκέψη για αυτές
|
||
τις παραμέτρους είναι κλειδί για μια επιτυχημένη επιχειρηματική στρατηγική.</p>
|
||
|
||
<h2>Σημείο 2: Η Ελευθερία είναι συγκριτικό πλεονέκτημα</h2>
|
||
|
||
<p>Σύμφωνα με την Gartner, η χρήση Ελεύθερου Λογισμικού θα φτάσει το 100
|
||
τοις εκατό μέχρι τον Νοέμβριο του 2009. Αυτό καθιστά το Ελεύθερο Λογισμικό
|
||
ένα φτωχό κριτήριο για το ερώτημα τι συνιστά μια εταιρία Ελεύθερου Λογισμικού.
|
||
Η συνεισφορά σε έργα Ελεύθερου Λογισμικού φαίνεται να είναι μια κάπως καλύτερη
|
||
επιλογή, αλλά καθώς πολλά έργα Ελεύθερου Λογισμικού έχουν υιοθετήσει ένα
|
||
συνεργατικό αναπτυξιακό μοντέλο στο οποίο οι ίδιοι οι χρήστες ορίζουν την
|
||
ανάπτυξη, τότε αυτή η ετικέτα θα μπορούσε να ισχύει και για εταιρίες που δεν
|
||
είναι εταιρίες Πληροφορικής.</p>
|
||
|
||
<p>Οι εταιρίες Πληροφορικής βρίσκονται ανάμεσα στους πιο εντατικούς χρήστες
|
||
λογισμικού και συχνά θα αποτελούν τμήματα μιας μεγαλύτερης στοίβας ή ενός
|
||
ευρύτερου περιβάλλοντος εφαρμογών. Όντας τμήμα της στοίβας, η χρήση από αυτές
|
||
του λογισμικού δεν αφορά μόνο σε συστήματα γραφείου ή εξυπηρετητών που
|
||
χρησιμοποιούν οι υπάλληλοι μιας εταιρίας, αλλά και και στην πλατφόρμα στη βάση
|
||
της οποίας παρέχεται το λογισμικό της εταιρίας ή η λύση που προτείνει.</p>
|
||
|
||
<p>Η στήριξη σε ιδιοκτησιακές πελατειακές πλατφόρμες ως λύση είναι ανεπαρκής
|
||
και ακριβή, και η εξάρτηση από άλλες εταιρίες ιδιοκτησιακών λύσεων για την
|
||
πλατφόρμα εμπεριέχει ρίσκο. Ανταποκρινόμενες σε αυτό, μεγάλες επιχειρήσεις
|
||
ιδιοκτησιακών λύσεων έχουν αρχίσει να αποσύρουν σταδιακά τις ιδιοκτησιακές τους
|
||
πλατφόρμες και να μεταβαίνουν προς το Ελεύθερο Λογισμικό για να αξιοποιήσουν
|
||
τα στρατηγικά πλεονεκτήματα που παρέχει αυτό το μοντέλο λογισμικού για τη δική
|
||
τους χρήση λογισμικού στο επίπεδο της πλατφόρμας. Αυτές οι εταιρίες συχνά έχουν
|
||
καλή επαφή με τα έργα από τα οποία εξαρτώνται, συνεισφέρουν σε αυτά και
|
||
καλλιεργούν τη μεγέθυνσή τους ως έναν τρόπο ανάπτυξης στρατηγικής ανεξαρτησίας
|
||
για χρήστες λογισμικού.</p>
|
||
|
||
<p>Αυτό που κάνει αυτές τις επιχειρήσεις ιδιοκτησιακές είναι ότι για
|
||
τα τμήματα για τα οποία δεν είναι πρωτευόντως χρήστες λογισμικού, αλλά
|
||
προμηθευτές στους πελάτες τους, το μοντέλο λογισμικού είναι ιδιοκτησιακό,
|
||
παρακρατώντας από τους πελάτες τους τα ίδια στρατηγικά οφέλη του Ελεύθερου
|
||
Λογισμικού που η εταιρία χρησιμοποιεί για να βελτιώσει τη δική της
|
||
ανταγωνιστικότητα.</p>
|
||
|
||
<p>Από την πλευρά του πελάτη, αυτή η λύση γίνεται μέρος της πλατφόρμας
|
||
πάνω στην οποία βασίζονται οι διαφοροποιήσιμες δραστηριότητες της εταιρίας.
|
||
Αυτό, όπως έχει διατυπωθεί προηγουμένως, είναι αναποτελεσματικό, ακριβό και
|
||
μια επικίνδυνη στρατηγική.</p>
|
||
|
||
<p>Από την πλευρά της αγοράς, αντιπροσωπεύει μια ανεπάρκεια που δίνει
|
||
μια επιχειρηματική ευκαιρία σε άλλες εταιρίες να παρέχουν στους πελάτες
|
||
ένα πλήρες πακέτο Ελεύθερου Λογισμικού, και είναι στρατηγικά και οικονομικά
|
||
λογικό για τους πελάτες να προτιμούν αυτούς τους προμηθευτές σε σχέση με τις
|
||
εταιρίες ιδιοκτησιακών λύσεων ακριβώς για τους ίδιους λόγους που οι προμηθευτές
|
||
ιδιοκτησιακών λύσεων έχουν επιλέξει πλατφόρμες Ελεύθερου Λογισμικού για ιδία
|
||
χρήση.</p>
|
||
|
||
<p>Μιλώντας με όρους στρατηγικής, κάθε εταιρία που διαθέτει συστατικά
|
||
μοντέλου ιδιοκτησιακού λογισμικού στο μοντέλο εσόδων της θα πρέπει να
|
||
έχει συνειδητοποιήσει ότι η ροή των εσόδων της σε μεγάλο βαθμό εξαρτάται
|
||
από την απουσία εναλλακτικών λύσεων Ελεύθερου Λογισμικού και ότι η
|
||
μεγέθυνση της αγοράς, καθώς επίσης και τα υπερκέρδη που γεννάει το
|
||
ιδιοκτησιακό μοντέλο, και τα δύο εξυπηρετούν την προσέλκυση άλλων
|
||
εταιριών οι οποίες θα καταστήσουν τα ιδιοκτησιακά μοντέλα μη βιώσιμα.
|
||
Όταν έρθει η στιγμή, η εταιρία ή θα μεταφέρει το μοντέλο εσόδων της
|
||
σε άλλη αγορά ή θα πρέπει να μετασχηματίσει την πηγή των εσόδων της
|
||
ώστε να λειτουργεί στη βάση ενός μοντέλου λογισμικού το οποίο είναι
|
||
πλήρως Ελεύθερο Λογισμικό.</p>
|
||
|
||
<p>Άρα η χρήση Ελεύθερου Λογισμικού και η συνεισφορά σε αυτό δεν είναι
|
||
οι διαφοροποιητές στο ερώτημα τι συνιστά εταιρία Ελεύθερου Λογισμικού.
|
||
Το κρίσιμο διαφοροποιό στοιχείο είναι ο εφοδιασμός των πελατών τους με
|
||
Ελεύθερο Λογισμικό. Με άλλα λόγια: Εταιρίες Ελεύθερου Λογισμικού είναι
|
||
αυτές που έχουν υιοθετήσει επιχειρηματικά μοντέλα στα οποία οι ροές
|
||
εσόδων δεν είναι δεσμευμένες σε συνθήκες αδειοδότησης μοντέλων
|
||
ιδιοκτησιακού λογισμικού.</p>
|
||
|
||
<h2>Η επόμενη φάση</h2>
|
||
|
||
<p>Αλλά κάθε εταιρία φυσιολογικά χρειάζεται έναν διαφοροποιητή
|
||
που να της παρέχει μια μοναδική πρόταση πωλήσεων, εκείνο το πράγμα
|
||
που μπορεί να κάνει καλύτερα, φθηνότερα, ταχύτερα από οποιονδήποτε
|
||
άλλον και αυτό δίνει την αιτία για τους πελάτες να επιλέξουν αυτήν
|
||
τη συγκεκριμένη εταιρία σε σχέση με κάποια άλλη.</p>
|
||
|
||
<p>Παραδοσιακά, πολλές εταιρίες Πληροφορικής έχουν βασιστεί σε μοντέλα
|
||
ιδιοκτησιακού λογισμικού και σε διπλώματα ευρεσιτεχνίας για μοναδικότητα
|
||
και διαφοροποίηση. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές σε περιβάλλοντα εταιριών
|
||
επιχειρηματικού κινδύνου, όπου η απουσία πηγών μοναδικότητας συχνά γίνεται
|
||
αντιληπτή ως στρατηγική αδυναμία.</p>
|
||
|
||
<p>Έτσι σε ένα από τα επόμενα άρθρα μου σχεδιάζω να δείξω πώς οι διαφοροποιητές
|
||
που χρησιμοποιούν οι εταιρίες Ελεύθερου Λογισμικού είναι δυνατόν να είναι τόσο
|
||
ισχυροί όσο και εκείνοι των εταιριών ιδιοκτησιακών λύσεων και ότι οι
|
||
διαφοροποιητές των εταιριών ιδιοκτησιακών λύσεων είναι συχνά όχι τόσο
|
||
μοναδικοί όσο παρουσιάζονται.</p>
|
||
|
||
</body>
|
||
|
||
<timestamp>$Date: 2010-01-25 15:56:18 +0100 (Mon, 25 Jan 2010) $
|
||
$Author: georg greve $</timestamp>
|
||
<author id="greve" />
|
||
<date>
|
||
<original content="2008-12-02" />
|
||
</date>
|
||
</html>
|
||
|