324 lines
19 KiB
HTML
324 lines
19 KiB
HTML
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8" ?>
|
||
<html>
|
||
<version>4</version>
|
||
<head>
|
||
<title>Ελεύθερο Λογισμικό</title>
|
||
</head>
|
||
<body class="toplevel freesoftware">
|
||
<h1>Τι είναι το Ελεύθερο Λογισμικό;</h1>
|
||
<div id="introduction">
|
||
<p>
|
||
Οι αρχές του Ελεύθερου Λογισμικού είναι απλές, χρειάζεται όμως να
|
||
διακρίνονται από την περιπλοκότητα του παρελθόντος. Εδώ μπορείτε
|
||
να μάθετε ποιο είναι το νόημα τεσσάρων βασικών εννοιών που
|
||
νοούνται ως <a href="#freedoms">ελευθερίες</a>, ποιες είναι οι
|
||
βασικές <a href="#licenses">άδειες Ελεύθερου Λογισμικού</a>, τα <a
|
||
href="#advantages">πλεονεκτήματά</a> του, και τα σημαντικότερα <a
|
||
href="#synonyms">συνώνυμά</a> του.
|
||
</p>
|
||
<p>
|
||
Πέρα από τον τομέα του λογισμικού, μπορείτε να ενημερωθείτε για
|
||
τις θετικές <a href="#more">προεκτάσεις</a> που έχει το Ελεύθερο
|
||
Λογισμικό ευρύτερα, σε τομείς όπως η εκπαίδευση, οι δημόσιες
|
||
προμήθειες, και η δημοκρατία.
|
||
</p>
|
||
</div>
|
||
|
||
<h2 id="freedoms">Τέσσερεις Ελευθερίες</h2>
|
||
<p>
|
||
Όταν μιλάμε για Ελεύθερο Λογισμικό δεν αναφερόμαστε στο χρηματικό
|
||
κόστος, αλλά στις Ελευθερίες που παρέχει στον χρήστη. Αυτές είναι
|
||
τέσσερεις, και οφείλουν να συνυπάρχουν. Διαφορετικά, αν λείπει έστω
|
||
και μία, αυτό καθιστά την εφαρμογή ιδιόκτητη, άρα μη-Ελεύθερο
|
||
λογισμικό.
|
||
</p>
|
||
<!-- Pie chart and text adopted from p.4 of the PMPC brochure -->
|
||
<div class="fsgrid">
|
||
<div class="pie">
|
||
<div class="pie-use"><p>Χρήση</p></div>
|
||
<div class="pie-study"><p>Μελέτη</p></div>
|
||
<div class="pie-share"><p>Κοινο-ποίηση</p></div>
|
||
<div class="pie-improve"><p>Βελτίωση</p></div>
|
||
</div>
|
||
</div>
|
||
<div class="icon-grid icons-sm">
|
||
<ul>
|
||
<li>
|
||
<img src="/graphics/icons/pie-topleft.png" alt=""/>
|
||
<div>
|
||
<h3>Χρήση</h3>
|
||
<p>
|
||
Καθένας μπορεί να χρησιμοποιήσει το Ελεύθερο Λογισμικό για
|
||
οποιονδήποτε σκοπό, χωρίς κανέναν περιορισμό όπως η λήξη
|
||
άδειας μετά από μια ορισμένη χρονική περίοδο ή όπως οι γεωγραφικοί
|
||
περιορισμοί.
|
||
</p>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
<li>
|
||
<img src="/graphics/icons/pie-topright.png" alt=""/>
|
||
<div>
|
||
<h3>Μελέτη</h3>
|
||
<p>
|
||
Όλοι μπορούν να μελετήσουν τον κώδικα ενός Ελεύθερου
|
||
Λογισμικού.
|
||
</p>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
<li>
|
||
<img src="/graphics/icons/pie-bottomleft.png" alt=""/>
|
||
<div>
|
||
<h3>Κοινοποίηση</h3>
|
||
<p>
|
||
Όλοι μπορούν να δημοσιεύσουν και να αντιγράψουν το Ελεύθερο
|
||
Λογισμικό πρακτικά χωρίς κανένα κόστος.
|
||
</p>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
<li>
|
||
<img src="/graphics/icons/pie-bottomright.png" alt=""/>
|
||
<div>
|
||
<h3>Βελτίωση</h3>
|
||
<p>
|
||
Όλοι μπορούν να τροποποιήσουν ένα Ελεύθερο Λογισμικό και να
|
||
δημοσιεύσουν τις αλλαγές που έκαναν.
|
||
</p>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
</ul>
|
||
</div>
|
||
|
||
<h2 id="licenses">Άδειες</h2>
|
||
<p>
|
||
Η άδεια λογισμικού κατοχυρώνει τις τέσσερεις ελευθερίες. Οι άδειες
|
||
χρήσεις ορίζουν υπό ποιες προϋποθέσεις μπορεί κανείς να
|
||
χρησιμοποιήσει και να επαναχρησιμοποιήσει ένα πρόγραμμα. Για να
|
||
θεωρηθεί ένα πρόγραμμα Ελεύθερο Λογισμικό, η άδειά του πρέπει να
|
||
περιέχει τουλάχιστον αυτές τις τέσσερεις ελευθερίες. Το <a
|
||
href="https://www.gnu.org/licenses/license-list.html">Ευρωπαϊκό
|
||
Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού</a> και η <a
|
||
href="https://opensource.org/licenses/category">Πρωτοβουλία
|
||
Ανοιχτού Κώδικα</a> κρατούν ενημερωμένη μια λίστα με άδειες που
|
||
έχουν αξιολογηθεί ως αποδεκτές. Αν η άδεια μιας εφαρμογής δεν
|
||
βρίσκεται στη λίστα, αυτό συνήθως σημαίνει ότι η εφαρμογή δεν είναι
|
||
Ελεύθερο Λογισμικό.
|
||
</p>
|
||
<p>
|
||
Υπάρχουν πολλές άδειες οι οποίες ειδικεύονται σε διαφορετικά πεδία,
|
||
μάλιστα ένα προϊόν λογισμικού ή μικρότερα μέρη του μπορεί να
|
||
υπάγονται σε περισσότερες από μία άδειες. Το πώς να επιλέξετε μια
|
||
άδεια είναι κρίσιμη ερώτηση, πάντως προτείνονται οι άδειες με
|
||
ευρεία χρήση. Περισσότερα πάνω σε νομικά θέματα και ερωτήσεις
|
||
σχετικά με τις άδειες μπορείτε να <a class="learn-more"
|
||
href="/freesoftware/legal/faq.html">μαθετε εδω...</a>
|
||
</p>
|
||
|
||
<h2 id="advantages">Πλεονεκτήματα</h2>
|
||
<!-- adopted from PMPC brochure p.16+17 -->
|
||
<p>
|
||
Το Ελεύθερο Λογισμικό αφορά την ελευθερία. Αυτό στην πράξη επιφέρει
|
||
πολυάριθμα θετικά για τους χρήστες, τους οργανισμούς, τις
|
||
επιχειρήσεις, και τα κράτη.
|
||
</p>
|
||
<div class="icon-grid">
|
||
<ul>
|
||
<li>
|
||
<img src="/graphics/icons/autonomy.png" alt="" />
|
||
<div>
|
||
<h3>Αυτονομία</h3>
|
||
<p>
|
||
Το Ελεύθερο Λογισμικό ευνοεί τόσο την ανάπτυξη όσο και τη
|
||
συντήρηση λογισμικού με τρόπο που ανταποκρίνεται στις δικές
|
||
σου ανάγκες, αντί να ορίζεται από το επιχειρηματικό μοντέλο
|
||
του πωλητή.
|
||
</p>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
<li>
|
||
<img src="/graphics/icons/collaboration.png" alt="" />
|
||
<div>
|
||
<h3>Συνεργασία</h3>
|
||
<p>
|
||
Καθένας μπορεί να χρησιμοποιήσει και να κοινοποιήσει ένα
|
||
Ελεύθερο Λογισμικό, δεν υπάρχει αποκλειστικότητα, κι αυτό
|
||
είναι καλό για το κοινωνικό σύνολο.
|
||
</p>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
<li>
|
||
<img src="/graphics/icons/share-copy.png" alt="" />
|
||
<div>
|
||
<h3>Διαμοιρασμός και Αντιγραφή</h3>
|
||
<p>
|
||
Μια άδεια Ελεύθερου Λογισμικού επιτρέπει να εκτελεστούν
|
||
απεριόριστες σε αριθμό εγκαταστάσεις, χωρίς επιπλέον
|
||
κόστος.
|
||
</p>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
<li>
|
||
<img src="/graphics/icons/no-lock-in.png" alt="" />
|
||
<div>
|
||
<h3>Χωρίς κλείδωμα</h3>
|
||
<p>
|
||
Οι άδειες Ελεύθερου Λογισμικού προσφέρουν ανεξαρτησία από
|
||
τους πωλητές, με πληθώρα επιλογών σε παρόχους υπηρεσιών.
|
||
</p>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
<li>
|
||
<img src="/graphics/icons/reuse.png" alt="" />
|
||
<div>
|
||
<h3>Επαναχρησιμοποιήσιμος κώδικας</h3>
|
||
<p>
|
||
Το Ελεύθερο Λογισμικό παρέχει την ελευθερία να
|
||
ξαναχρησιμοποιηθεί ο κώδικας για νέα προγράμματα.
|
||
</p>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
<li>
|
||
<img src="/graphics/icons/innovation.png" alt="" />
|
||
<div>
|
||
<h3>Καινοτομία</h3>
|
||
<p>
|
||
To Ελεύθερο Λογισμικό ενθαρρύνει την καινοτομία στο
|
||
λογισμικό σου.
|
||
</p>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
<li>
|
||
<img src="/graphics/icons/competition.png" alt="" />
|
||
<div>
|
||
<h3>Ανταγωνισμός</h3>
|
||
<p>
|
||
Το Ελεύθερο Λογισμικό αντιστέκεται στην επικράτηση των
|
||
μονοπωλίων και προάγει τον ανταγωνισμό.
|
||
</p>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
<li>
|
||
<img src="/graphics/icons/security.png" alt="" />
|
||
<div>
|
||
<h3>Ασφάλεια</h3>
|
||
<p>
|
||
Στο Ελεύθερο Λογισμικό είναι δυνατό οι έλεγχοι ασφαλείας να
|
||
είναι ανεξάρτητοι, διορθώνοντας έτσι γρηγορότερα τα κενά
|
||
στην ασφάλεια.
|
||
</p>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
</ul>
|
||
</div>
|
||
|
||
<h2 id="synonyms">Συνώνυμα</h2>
|
||
<p>
|
||
Με το πέρασμα του χρόνου έχουν προστεθεί περισσότερα ονόματα για το
|
||
Ελεύθερο Λογισμικό. Συχνά το κίνητρο των όρων είναι να τονίσουν
|
||
διαφορετικές πτυχές και να αποφύγουν τη σύγχυση μεταξύ τους.
|
||
</p>
|
||
<p>
|
||
Το Ελεύθερο Λογισμικό ορίστηκε για πρώτη φορά το 1986 από το <a
|
||
href="/freesoftware/gnuproject.html">έργο GNU</a>, βασισμένο στις
|
||
τέσσερεις προαναφερθείσες ελευθερίες. Το 1998, ο όρος 'Ανοιχτός
|
||
Κώδικας' φτιάχτηκε στα πλαίσια μιας καμπάνιας για το Ελεύθερο
|
||
Λογισμικό, εννοώντας τις ίδιες ελευθερίες. Επιπρόσθετοι
|
||
διαδεδομένοι χαρακτηρισμοί για το Ελεύθερο Λογισμικό είναι το
|
||
'Libre Software', το οποίο επινοήθηκε για να διαλύσει την αμφισημία
|
||
της αγγλικής λέξης 'free', καθώς και τα αρκτικόλεξα "FOSS" ή
|
||
"FLOSS" που σημαίνουν "Free (Libre) Open Source Software" το οποίο
|
||
θα μπορούσε να αποδοθεί ως ΕΛΑΚ, Ελεύθερο Λογισμικό Ανοιχτού
|
||
Κώδικα.
|
||
</p>
|
||
<p>
|
||
Παρόλα αυτά, ο βαθμός ελευθερίας που παρέχεται από ένα λογισμικό
|
||
δεν κρίνεται από τον χαρακτηρισμό του αλλά από την άδειά του. Με
|
||
άλλα λόγια, ας είναι σαφές ότι υπάρχουν διαφορετικοί όροι που
|
||
εννοούν τις ίδιες δυνατότητες. Αν σας ενδιαφέρει η ιστορική εξέλιξη
|
||
των όρων και το γιατί προτιμούμε τον πρώτο όρο, μπορείτε να <a
|
||
class="learn-more"
|
||
href="/freesoftware/comparison.html">Διαβασετε περισσοτερα...</a>
|
||
</p>
|
||
<p>
|
||
Υπάρχουν όμως και όροι που συχνά χρησιμοποιούνται λανθασμένα για να
|
||
περιγράψουν τον Ελεύθερο Λογισμικό. Το ‘Κοινό Κτήμα’ είναι ένας από
|
||
αυτούς, και είναι σημαντικό να διαχωρίζουμε το Ελεύθερο Λογισμικό
|
||
από το Κοινό Κτήμα. Πρακτικά, το Κοινό Κτήμα αποτελείται από όλα τα
|
||
δημιουργικά έργα, συμπεριλαμβανομένου του λογισμικού, τα οποία δεν
|
||
υπόκεινται σε πνευματικά δικαιώματα. Τα δικαιώματα πάνω σε αυτά τα
|
||
έργα μπορεί να έχουν λήξει, να έχουν αρθεί ρητά, ή να μην ισχύουν.
|
||
Αυτές είναι κάποιες πολύ γενικές αρχές γύρω από το Κοινό Κτήμα,
|
||
όμως καθοριστικός παράγοντας θα είναι πάντα το τι ορίζεται ως Κοινό
|
||
Κτήμα από τις νομικές αρχές στην χώρα όπου το έργο πρόκειται να
|
||
χρησιμοποιηθεί.
|
||
</p>
|
||
<p>
|
||
Αν και σε κάποιες περιπτώσεις το λογισμικό Κοινού Κτήματος μπορεί
|
||
να συνάδει με τους στόχους του Ελεύθερου Λογισμικού, κατά κανόνα
|
||
οι δύο έννοιες δεν ταυτίζονται. Πράγματι, τα περισσότερα Ελεύθερα
|
||
Λογισμικά υπάγονται στη νομοθεσία περί πνευματικών δικαιωμάτων.
|
||
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση ειδικότερα, τα υπάρχοντα συστήματα πνευματικών
|
||
δικαιωμάτων και πατεντών δυσχεραίνουν τον ακριβή ορισμό ενός έργου
|
||
ως Κοινό Κτήμα. Για να αποφευχθούν αμφισημίες ως προς το πώς
|
||
προτίθεστε να μοιραστείτε ένα έργο είναι προτιμότερο να
|
||
χρησιμοποιήσετε μια άδεια Ελεύθερου Λογισμικού από το να ορίσετε
|
||
ένα έργο Κοινό Κτήμα. Αυτό προτείνεται επειδή μια άδεια Ελεύθερου
|
||
Λογισμικού είναι ικανή να παρέχει σαφείς και κατανοητές νομικές
|
||
πληροφορίες σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που
|
||
ανακύπτουν από το συγκεκριμένο λογισμικό.
|
||
</p>
|
||
|
||
<h2 id="more">Προεκτάσεις</h2>
|
||
<p>
|
||
Τα πολυάριθμα πλεονεκτήματα του Ελεύθερου Λογισμικού μάς ωφελούν
|
||
καθεαυτά, όμως συμβάλουν θετικά και σε περαιτέρω τομείς,
|
||
τεχνολογικούς και μη. Από την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος
|
||
Ελεύθερου Λογισμικού το 2001 εξερευνούμε πολλούς τομείς για να
|
||
αναδείξουμε τις θετικές προεκτάσεις του Ελεύθερου Λογισμικού.
|
||
</p>
|
||
<ul>
|
||
<li>
|
||
<strong><a
|
||
href="/freesoftware/democracy.html">Δημοκρατία</a></strong>: Η
|
||
τεχνολογία επηρεάζει βαθιά τη σημερινή κοινωνία. Για αυτό ο
|
||
έλεγχος της τεχνολογίας πρέπει να βρίσκεται στο χέρι όλων, και
|
||
όχι στα χέρια ενός μικρού αριθμού ατόμων.
|
||
</li>
|
||
<li>
|
||
<strong><a href="/freesoftware/standards/">Ανοιχτά
|
||
Πρότυπα</a></strong>: Τα ανοιχτά πρότυπα επιτρέπουν στον κόσμο να
|
||
μοιράζεται κάθε είδους δεδομένα ελεύθερα και με μεγάλη πιστότητα.
|
||
Αντιστέκονται στα κλειδώματα και άλλα τεχνητά εμπόδια στην
|
||
διαλειτουργικότητα, ενώ παρέχουν την δυνατότητα επιλογής ανάμεσα
|
||
σε πωλητές και τεχνολογικές λύσεις.
|
||
</li>
|
||
<li>
|
||
<strong><a
|
||
href="/freesoftware/education/">Εκπαίδευση</a></strong>: Το
|
||
Ελεύθερο Λογισμικό είναι παιδαγωγικά ανώτερο· το εγγενές πνεύμα
|
||
ελευθερίας και συνεργασίας είναι το πλέον κατάλληλο για την
|
||
εκπαίδευση στα πλαίσια ενός δημοκρατικού περιβάλλοντος.
|
||
</li>
|
||
<li>
|
||
<strong><a href="/freesoftware/procurement/">Δημόσιες
|
||
Προμήθειες</a></strong>: Το Ελεύθερο Λογισμικό ταιριάζει απόλυτα
|
||
στον δημόσιο τομέα. Αποτελεί δημόσιο πόρο τον οποίο οι κρατικοί
|
||
οργανισμοί μπορούν να χρησιμοποιήσουν, να μελετήσουν, να
|
||
βελτιώσουν, και να τον μοιραστούν μεταξύ τους. Για τους πολίτες
|
||
αυτό σημαίνει διαφάνεια, μικρότερο κόστος, και ελευθερία
|
||
αλληλεπίδρασης με το κράτος με τον τρόπο που τους ταιριάζει.
|
||
</li>
|
||
<li>
|
||
<strong><a href="/freesoftware/developmentcooperation/">Διεθνής
|
||
Συνεργασία και ανάπτυξη</a></strong>: Η διεθνής αναπτυξιακή
|
||
συνεργασία ασχολείται με τη βιώσιμη βελτίωση των παγκόσμιων
|
||
οικονομικών, κοινωνικών, οικολογικών, και πολιτικών συνθηκών. Το
|
||
Ελεύθερο Λογισμικό αναδεικνύεται απαραίτητη θεμελιώδης τεχνολογία
|
||
η οποία εξασφαλίζει τη σύννομη διεθνή συνεργασία. Πρόκειται για
|
||
μια τεχνολογία που επιτρέπει ταυτόχρονα τη διεύρυνση σε παγκόσμια
|
||
κλίμακα και την προσαρμοστικότητα σε τοπικό επίπεδο.
|
||
</li>
|
||
</ul>
|
||
</body>
|
||
<translator>Fani Partsafyllidou</translator>
|
||
</html>
|