105 lines
4.6 KiB
HTML
105 lines
4.6 KiB
HTML
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8" ?>
|
||
|
||
<html>
|
||
<version>2</version>
|
||
|
||
<head>
|
||
<title>Demokrasi ve Özgür Yazılım</title>
|
||
</head>
|
||
|
||
<body class="article">
|
||
<p id="category">
|
||
<a href="/freesoftware/freesoftware.html">Özgür Yazılım</a>
|
||
</p>
|
||
|
||
<h1>Demokrasi için Özgür Yazılım Gerekir</h1>
|
||
|
||
<p>
|
||
Tarih boyunca teknoloji toplumu etkilemiştir. Ticaret, sanat ve bilim yoluyla etkileşim biçimimizi değiştiren
|
||
gelişmelere örnek olarak okuma, yazma, aritmetik, tarım, matbaa ve radyo verilebilir. 21. yüzyılın en önemli
|
||
kültürel teknolojisi yazılımdır. Avrupa Özgür Yazılım Vakfı (FSFE) insanların bu teknolojiyi uygun gördükleri
|
||
şekilde şekillendirme hakkını korumak için elinden geleni yapmaktadır.
|
||
</p>
|
||
|
||
<p>
|
||
Günümüzde yazılım olmadan günlük hayatı hayal etmek imkansızdır. Çoğumuz yazılım kullanmadan tek bir gün dahi
|
||
geçiremeyiz. İnsanlar işyerlerinde, dizüstü bilgisayarlarında ve cep telefonlarında yazılım kullanırlar. Yazılım
|
||
ayrıca daha az belirgin olarak trenlerde, arabalarda, televizyonlarda, çamaşır makinelerinde, buzdolaplarında ve
|
||
diğer birçok aygıtta da bulunur. Bu aygıtların hiçbiri yazılım olmadan çalışamaz. Yazılım olmadan e-posta yazamaz,
|
||
telefon konuşmaları yapamaz, alışverişe gidemez veya şu an alıştığımız şekilde seyahat edemeyiz. Yazılım,
|
||
toplumumuzun temel aracıdır.
|
||
</p>
|
||
|
||
<h2>Zincirsiz</h2>
|
||
|
||
<p>
|
||
Yazılım kadar önemli bir aracı denetleyenler, eylemlerimiz üzerinde büyük bir etki yaratabilirler. Kullandığımız
|
||
arama motorunu kim denetliyorsa, ne bulacağımızı da o belirler. E-postalarımızı denetleyen kişi bizi sansürleme
|
||
imkanına sahiptir. Basitçe söylemek gerekirse, bir iletişim hizmetinin denetimi, kimin kiminle neyi değiş tokuş
|
||
edebileceğine karar verebilmektir. Benzer şekilde bir yazılımın nasıl yönetileceğine karar veren kimsenin nasıl
|
||
yaşadığımız ve çalıştığımız üzerinde büyük etkisi vardır.
|
||
</p>
|
||
|
||
<p> Modern demokrasilerde güçler ayrılığı vardır. Yasama, yürütme ve yargılama yetkileri farklı kurumlara aittir. Buna
|
||
ek olarak sorumlulukları yetki kademelerine göre merkezi hükümet, bölgesel hükümet ve yerel hükümet olarak
|
||
düzenleriz. Basın özgürlüğünün temel işlevi, gücün çoğunluğunun küçük bir grubun elinde toplanacağı bir bilgi
|
||
tekelinin oluşumuna karşı koruma sağlamaktır. Etkili demokrasinin temel bir yararı, demokratik sistem içindeki
|
||
herhangi bir görevi en kötü rakibinize verebilmenizdir.
|
||
</p>
|
||
|
||
<p>
|
||
Yazılımın oluşturduğu kritik toplumsal aygıtın, yalnızca küçük bir grup tarafından denetlenmesi, demokrasi için
|
||
büyük bir tehlike teşkil ederdi. Sadece iletişimimiz değil aynı zamanda toplumun altyapısının büyük bir kısmı da
|
||
yazılıma bağlıdır. FSFE, bilgisayar kullanıcılarının çıkarlarını dile getirmek ve yazılımın geleceğinin denetiminin
|
||
herkesin elinde olmasını istiyor. Toplum yazılım kadar önemli bir araç söz konusu olduğunda özel çıkarlara bağlı
|
||
olmayı göze alamaz.
|
||
</p>
|
||
|
||
<h2>Özgürlük</h2>
|
||
|
||
<p>
|
||
Toplum, herkesin yazılımı kendileri için şekillendirme fırsatına sahip olmasını sağlamalıdır. Bu, yazılımı herhangi
|
||
bir amaçla kullanma, nasıl çalıştığını inceleme, başkalarıyla paylaşma ve iyileştirmeler yapma özgürlüğüne sahip
|
||
olmamızı gerektirir.
|
||
</p>
|
||
|
||
<ul>
|
||
<li>
|
||
<strong>Kullanma:</strong> Yazılımı herhangi bir amaç için kullanma özgürlüğü, ayrımcılıkla mücadele eder ve
|
||
herkesin topluma katılımı için eşit fırsat sağlar.
|
||
</li>
|
||
|
||
<li>
|
||
<strong>İnceleme:</strong> Yazılımın nasıl çalıştığını inceleme özgürlüğü, bu kritik aracın nasıl çalıştığını
|
||
anlamak için çok önemlidir.
|
||
</li>
|
||
|
||
<li>
|
||
<strong>Paylaşma:</strong> Yazılımı dağıtma özgürlüğü, başkalarıyla paylaşarak onlara yardımcı olabilmemizi
|
||
sağlar.
|
||
</li>
|
||
|
||
<li>
|
||
<strong>Geliştirme:</strong> Son olarak, bir toplum, araçlarını geliştirmek için değiştirme ve kişisel ihtiyaçlara
|
||
uyarlama özgürlüğüne sahip olmalıdır.
|
||
</li>
|
||
</ul>
|
||
|
||
<p>
|
||
Bu dört özgürlüğü sağlayan yazılımlar özgür yazılımdır.
|
||
</p>
|
||
|
||
<p>
|
||
Demokratik bir toplumun sağlam temellere ihtiyacı vardır. Bu temellerden biri de <a href="/freesoftware/freesoftware.html">Özgür Yazılım</a>.
|
||
</p>
|
||
|
||
</body>
|
||
|
||
<author id="kirschner" />
|
||
<date>
|
||
<original content="2010-04-23" />
|
||
</date>
|
||
<sidebar />
|
||
|
||
</html>
|