209 lines
11 KiB
HTML
209 lines
11 KiB
HTML
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8" ?>
|
|
|
|
<html>
|
|
<version>1</version>
|
|
|
|
<head>
|
|
<title>Vrije Software, Open Bron, FOSS en FLOSS: hetzelfde maar anders</title>
|
|
</head>
|
|
|
|
<body class="article">
|
|
<p id="category">
|
|
<a href="/freesoftware/freesoftware.html">Vrije Software</a>
|
|
</p>
|
|
|
|
<h1>Vrije Software, Open Bron, FOSS en FLOSS: hetzelfde maar anders</h1>
|
|
|
|
<div id="introduction">
|
|
|
|
<p>
|
|
Er zijn twee belangrijke begrippen verbonden aan software die u vrij
|
|
kunt gebruiken, bestuderen, delen en verbeteren: Vrije Software en Open Bron.
|
|
Daarop gebaseerd kunt u ook verschillende combinaties en vertalingen
|
|
aantreffen zoals FOSS, Libre Software, FLOSS enzovoort. Maar waarom
|
|
gebruiken mensen deze begrippen en wat zijn de verschillen?
|
|
</p>
|
|
|
|
</div>
|
|
|
|
<h2>Historische achtergrond</h2>
|
|
|
|
<p>
|
|
Het eerste begrip was Vrije Software, dat in 1986 samen met de <a href="/freesoftware/freesoftware.html">Vrije Software
|
|
definitie</a> is gecreeerd. In 1997 heeft Debian, een project met als doel het creëren van een compleet vrij en gemeenschapsgebaseerd GNU/Linux-systeem, de Debian Vrije Software Richtlijnen (<a href="http://www.debian.org/social_contract#guidelines">DFSG</a>) opgesteld, bedoeld als checklist om te bekijken of een programma zou kunnen worden opgenomen in de distributie. Een jaar later is het Open Source Initiative (OSI) opgezet met als doel
|
|
<a href="http://web.archive.org/web/20021217003716/http://www.opensource.org/advocacy/faq.html">reclame te maken voor Vrije Software</a>. Zij heeft de <a href="http://opensource.org/docs/osd">definitie van Open Bron</a> opgesteld
|
|
door de DFSG te kopiëren en "Free Software" te vervangen door "Open Source".
|
|
Bruce Perens, een van de oprichters van het OSI en schrijver van de DFSG
|
|
en de Open Bron definitie, heeft <a href="http://lists.debian.org/debian-devel/1999/02/msg01641.html">publiekelijk verklaard</a> dat de naam Open Bron was bedoeld als synoniem voor Vrije Software.
|
|
Perens besloot uiteindelijk terug te keren naar de wortels van de beweging
|
|
en spreekt weer van Vrije Software. Omdat zij dezelfde wortels hebben beschrijven
|
|
zowel Open Bron als Vrije Software het geheel aan software met een licentie
|
|
die gebruikers het recht geeft om haar te gebruiken, te bestuderen, te delen en
|
|
te verbeteren. <a class="fn" href="#fn1">1</a>.
|
|
</p>
|
|
|
|
<p>
|
|
In de loop van de tijd zijn mensen gekomen met aanvullende namen voor
|
|
dezelfde software. Vrije Software wordt op dit moment vaak omschreven als
|
|
Libre Software, FOSS (Vrije en Open Bron Software) of FLOSS (Vrije, Libre
|
|
en Open Bron Software). In sommige gevallen gebruiken mensen ook namen als
|
|
"organische software" of "ethische software". Vaak is de motivatie hiervoor
|
|
om buiten het terminologie-debat te blijven en verwarring rond woorden als
|
|
"open" en "vrij" te voorkomen. Deze termen veroorzaken verwarring omdat ze
|
|
mensen bijna uitnodigen om naar verschillen te zoeken waar zij er niet zijn.
|
|
</p>
|
|
|
|
<p>
|
|
Deze korte samenvatting van de historische achtergrond van de verschillende
|
|
begrippen laat zien dat zij dezelfde achtergrond hebben en dat er dezelfde
|
|
software mee wordt bedoeld.
|
|
</p>
|
|
|
|
<h2>Wie gebruikt welk begrip en waarom?</h2>
|
|
|
|
<p>
|
|
De Vrije Software-beweging is een grote en diverse gemeenschap. Mensen hebben
|
|
verschillende belangen in Vrije Software en hebben verschillende redenen om
|
|
eraan deel te nemen. Maar deze verschillen hebben niet perse een verband met
|
|
de woorden die zij gebruiken. Veel mensen gebruiken de term Open Bron zelfs als zij
|
|
de sociale en politieke dimensie van Vrije Software bedoelen. Aan de andere kant
|
|
zijn er mensen in onze gemeenschap die de term Vrije Software gebruiken terwijl
|
|
zij zich meer bezighouden met de praktische voordelen. Als mensen Open Bron of
|
|
Vrije Software zeggen dan is dat niet met zekerheid een indicatie over hun motivatie.
|
|
</p>
|
|
|
|
<p>
|
|
Naast individuen bevinden zich er ook veel bekende organisaties in het Vrije
|
|
Software-ecosysteem. Veel van hen spelen een belangrijke rol en benadrukken
|
|
verschillende aspecten van Vrije Software. Er zijn bijvoorbeeld organisaties
|
|
die zich richten op de technische richting van Vrije Software projecten,
|
|
andere op de legale, politieke, sociale en ethische aspecten en er zijn er die
|
|
zich richten op het evalueren van licenties. Deze organisaties hebben veelal
|
|
besloten om een bepaalde term te gebruiken en het daarbij te houden.
|
|
Maar dit zou niet tot de conclusie moeten leiden dat de term die zij gebruiken
|
|
een cruciale factor is ten aanzien van hun motivatie. De kritische factoren
|
|
zijn de mensen in en de doelen van de organisatie. De praktische ervaring met
|
|
verschillende organisaties en mensen in de gemeenschap laat ons zien dat het er
|
|
uiteindelijk niet om gaat welke taal zij gebruiken.
|
|
</p>
|
|
|
|
<p>
|
|
Deze diversiteit is goed en laat zien dat Vrije Software veel voordelen heeft
|
|
op veel verschillende gebieden in ons leven. Maar we zouden onze gemeenschap
|
|
niet moeten verdelen door de begrippen die iemand gebruikt. Wat voor begrip mensen
|
|
gebruiken en wat voor motivatie men ook heeft, uiteindelijk werken zij samen
|
|
aan dezelfde software, aan de verbetering van vrijheid van software en andere aspecten
|
|
van Vrije Software.
|
|
</p>
|
|
|
|
<h2>Licentie-evaluatie</h2>
|
|
|
|
<p>
|
|
Er zijn drie alom erkende entiteiten in de Vrije Software-beweging die regelmatig
|
|
licenties evalueren: de <a href="http://www.fsf.org">Free Software Foundation</a>,
|
|
het <a href="http://www.debian.org">Debian project</a> en het
|
|
<a href="http://www.opensource.org">Open Source Initiative</a>. Zij komen bijna altijd
|
|
tot dezelfde conclusies als zij gevraagd worden naar een bepaalde licentie die
|
|
software aan de gebruikers de vrijheid geeft om het programma te gebruiken,
|
|
te bestuderen, te delen en te verbeteren.
|
|
</p>
|
|
|
|
<h2>Maakt Copyleft het verschil?</h2>
|
|
|
|
<p>
|
|
Als u kijkt naar Vrije Software licenties dan zijn er twee belangrijke
|
|
categorieën: beschermende of <a href="http://www.gnu.org/copyleft/">Copyleft</a>-licenties en niet-beschermende licenties. Copyleft licenties zijn bedoeld om
|
|
de software te gebruiken, te bestuderen, te delen en te verbeteren.
|
|
Met niet-beschermende licenties kan de software worden verspreid zonder
|
|
deze rechten. Soms denken mensen dat de termen Vrije Software en Open Bron
|
|
worden gebruikt om Copyleft en niet-Copyleft van elkaar te onderscheiden.
|
|
De Vrije Software licenties die gebruikt worden door Debian, de FSF en de OSI
|
|
laten zien dat zowel beschermende als niet-beschermende licenties overeenkomen
|
|
met de definities van Open Bron en Vrije Software. Dit betekent dat zowel het
|
|
verschil tussen Open Bron en Vrije Software alswel het verschil in definities
|
|
niet geschikt zijn om het verschil te bepalen tussen Copyleft en
|
|
niet-Copyleft licenties.
|
|
</p>
|
|
|
|
<p>
|
|
<center>
|
|
<img src="/freesoftware/softwaremodels.nl.png" alt="Deze afbeelding zou de verschillende software-categorieën en hun verbindingen moeten visualiseren" title="Deze afbeelding zou de verschillende software-categorieën en hun verbindingen moeten visualiseren"/>
|
|
</center>
|
|
</p>
|
|
|
|
<p>
|
|
Beschermende licenties en niet-beschermende licenties zijn subklassen
|
|
van Vrije Software-licenties die zijn erkend door het Open Bron Initiatief
|
|
en de FSF. Copyleft en niet-Copyleft zijn geen passende criteria om Open Bron
|
|
en Vrije Software van elkaar te onderscheiden. Beide termen beschrijven
|
|
dezelfde software.
|
|
</p>
|
|
|
|
<h2>Ontwikkelingsmodel</h2>
|
|
|
|
<p>
|
|
De wijze waarop een programma is ontwikkeld kan een cruciale factor
|
|
zijn in haar succes of falen. Maar of een programma is geschreven in
|
|
een open, voor anderen openstaand proces of achter gesloten deuren
|
|
zegt ons niet of het gaat om niet-vrije of Vrije Software.
|
|
</p>
|
|
|
|
<p>
|
|
Als we kijken naar software dan moeten we een onderscheid maken tussen
|
|
het softwaremodel en het ontwikkelingsmodel. Het softwaremodel beschrijft
|
|
de kenmerken van de software (bijvoorbeeld: vrij of propriëtair) en het
|
|
ontwikkelingsmodel beschrijft de verschillende manieren om software te ontwikkelen.
|
|
Zoals in detail besproken wordt in
|
|
<a href="/freesoftware/enterprise/freesoftwarecompany.html">"Wat is een Vrij Software-bedrijf?"</a>
|
|
worden de verschillende software ontwikkelingsmodellen onafhankelijk van het
|
|
softwaremodel gedefinieerd en werken zij voor zowel Vrije als propriëtaire Software.
|
|
Modellen die van voordeel zijn voor een open en samenwerkende gemeenschap
|
|
kunnen hun volledige kracht laten zien in combinatie met een Vrije Software model.
|
|
Maar dit betekent niet dat een programma dat ontwikkeld is in een open en
|
|
samenwerkend ontwikkelingsproces ook Vrije Software is. Aan de ene kant ontwikkelen individuen en bedrijven
|
|
met geen of weinig invloed van buitenaf Vrije Software-projecten.
|
|
Aan de andere kant hebben ontwikkelaars van propriëtaire software
|
|
samenwerkende ontwikkelingsmodellen aangepast aan hun softwaremodel, bijvoorbeeld SAP
|
|
met haar partnerschapsprogramma.
|
|
</p>
|
|
|
|
|
|
<h2>Waarom we het Vrije Software noemen</h2>
|
|
|
|
<p>
|
|
Als al deze begrippen dezelfde programma's beschrijven waarom staat de FSFE
|
|
er dan op om het begrip Vrije Software te gebruiken?
|
|
</p>
|
|
|
|
<p>
|
|
Vrije Software heeft alles te maken met uw vrijheid. Dat is een boodschap die
|
|
we luid en duidelijk willen overbrengen. Taal is belangrijk omdat taal bepalend
|
|
is over hoe mensen over iets denken. De verschillende begrippen doelen op
|
|
verschillende aspecten, zelfs als zij dezelfde software beschrijven.
|
|
Vrijheid is een kernwaarde van Vrije Software en dat reflecteren wij in
|
|
ons taalgebruik. Dit maakt vrije Software de juiste keuze voor de FSFE en wij
|
|
nodigen u uit om <a href="/activities/whyfs/whyfs.html">ons te volgen</a>.
|
|
</p>
|
|
|
|
<h2 id="fn">Voetnoten</h2>
|
|
|
|
<ol>
|
|
<li id="fn1">
|
|
<a href="http://www.gnu.org/copyleft/">Copyleft</a>-licenties: licenties die
|
|
deze rechten beschermen zijn een subklasse van Vrije Software-licenties, zoals
|
|
erkend door het Open Source Initiative en de FSF.
|
|
</li>
|
|
</ol>
|
|
|
|
</body>
|
|
|
|
<author id="schiessle" />
|
|
<date>
|
|
<original content="2012-12-08" />
|
|
</date>
|
|
<sidebar/>
|
|
<translator>André Ockers</translator>
|
|
</html>
|
|
|
|
|